تفاوت دارک وب و دیپ وب (deep web و dark web)؛ اینترنت چه بخش هایی دارد؟

اینترنت دنیای گسترده ای است که از نظر میزان دسترسی کاربران به سه دسته وب بیرونی (Surface web)، وب پنهان (deep web) و وب تاریک (dark web) تقسیم می شود. در این مقاله به بررسی تفاوت دارک وب و دیپ وب پرداخته ایم. وب بیرونی به سطح بیرونی اینترنت اطلاق می شود که در دسترس همه کاربران اینترنت قرار دارد و آنها می توانند اطلاعات را از میان نتایج جستجو به کمک موتورهای جستجو مشاهده کنند.

 دو دسته دیگر از دید کاربران پنهان است؛ برخی اطلاعات از طریق جستجو در اینترنت قابل دسترسی نیست. به طور مثال اطلاعات شخصی که در حساب کاربری یا شبکه های اجتماعی ذخیره می شوند. این دست از اطلاعات تحت عنوان deep web چیزی در حدود 96 درصد از فضای اینترنت را در برمی گیرد.  

دسته سوم انواع اینترنت، دارک وب dark web نامیده می شود که به عنوان بخشی از دیپ وب شناخته می شود. دارک وب قابل دسترسی از طریق موتورهای جستجو نیست و از طرفی افراد عادی نمی توانند اطلاعات آن را مشاهده کنند و تنها با استفاده از ابزارهای خاص به این بخش از وب با هدف انجام کارهای غیرقانونی مانند خرید و فروش مواد مخدر به صورت ناشناس انجام می شود. مانیز در این مقاله به بیان تفاوت dark web و deep web و به این موضوع که اینترنت چه بخش هایی دارد پرداخته ایم.

deep web چیست؟ تعریف دیپ وب

مرورگرهایی از جمله google chrome که با استفاده از آن به جستجو در اینترنت می پردازیم آدرس هیچ یک از وب سایت ها را ثبت نمی کنند که این بخش از اینترنت را دیپ وب (deep web) می گویند. موتورهای جستجو در اعماق دنیای وب به کاوش این بخش از اینترنت که ناشناخته هستند مشغولند. در مجموع سایت هایی که آدرس آنها در مرورگر ها ذخیره نمی شود جزء دیپ وب هستند.

دیپ وب شامل قسمت های مخفی اینترنت است که از طریق موتورهای جستجو مانند گوگل قابل دسترسی نیست. بخش زیادی از اطلاعات موجود در اینترنت در دیپ وب قرار دارد که شامل فعالیت هایی از جمله ایمیل، بانکداری الکترونیک یا اطلاعات سازمانی از جمله اطلاعات دانشگاه ها به دلایل امنیتی می شود. اغلب فعالیت های دیب وب قانونی است و اعمال غیرقانونی کمی در آن صورت می گیرد.

dark web چیست؟ تعریف دارک وب

دارک وب (dark web) یکی از بخش های مخفی اینترنت است که هدف اغلب افراد انجام فعالیت های مخرب و غیرقانونی است که قابل ردیابی نباشد و به همین علت هم به دارک وب یا وب تاریک نام گذاری شده است. برای دسترسی به دارک وب نیاز به نرم افزارهای مخصوصی هست. صفحات دارک وب موتورهای جستجوی گوگل با بینگ قابل دسترسی نیست و وب سایت های به صورت مخفی فعالیت می کنند. افرادی که هم در این حوزه فعالیت می کنند نیز برای حفظ اطلاعات و داشتن فضای امن و غیرقابل ردیابی از آن استفاده می کنند.

بخش تاریک وب به وب سایت های اشاره دارد که با IP نمی توان آنها را ردیابی کرد و دارای دامنه های با آی پی ناشناخته هستند. دارک وب با استفاده از شبکه TOR و رمزنگاری اطلاعات و با استفاده از الگوریتم های قدرتمند اطلاعات کاربرانی که در این فضا فعالیت دارند را حفظ می کند. به این صورت که وب سایت های نوع دارک وب آی پی و اطلاعات هویتی خود را با استفاده از TOR مخفی می کنند و حتی موقعیت مکانی خود را نیز پنهان می کنند.

دارک وب (DARK WEB) وب سایتی هایی را شامل می شود که همه کاربران آن را می بینند اما آی پی آدرس آن ها مخفی است و با استفاده از موتورهای جستجوی معمولی نمی توانید این سایت ها را جستجو کنید و از طریق ابزارهایی از جمله TOR  می توان به آنها دسترسی داشت. در واقع دارک وب زیر مجموعه ای دیپ وب می شود که از وب سایت های رمزنگاری شده تشکیل شده است. سایت های رمزنگاری شده دارای آدرس آی پی یا DNS نیستند و به همین علت قابل شناسایی هم نیستند. پس چیزی که روشن است این گونه وب سایت ها عمدا مخفی شده اند و برای دسترسی به آنها نیاز به مرورگر خاص هست.

وب سایت های دارک وب از نظر ظاهری به سایت های معمولی هستند اما آدرس وب سایت های دارک وب با دامنه .onion است و از طریق مرورگر tor  یا مرورگرهای با پروکسی قابلیت دسترسی دارد. اغلب این سایت های از نظر نام گذاری هم شامل حروف و اعداد به هم ریخته است که به راحتی نمی توان آنها را به خاطر سپرد.

high-endrolex.com

همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم ماهیت سایت های دارک وب به منظور انجام فعالیت های غیرقانونی است که شامل خرید و فروش دارو، مواد مخدر، اسلحه، پول تقلبی یا هک حساب های کاربری می شود. با استفاده از دارک می توانید به سایت هایی دسترسی داشته باشید که در این زمینه ها فعالیت دارند بطور مثال اقدام به هک اکانت یا هر فعالیت غیرقانونی دیگر کنید. البته این مورد را هم باید بگوییم که همه فعالیت های دارک وب هم غیرقانونی نیست و بطور مثال میتوانید با استفاده از دارک وب به کلوپ شطرنج بپیوندید.  

Hidden wiki یکی از سایت های دسته وب بیرونی (surface web) است که از طریق آن می توانید به لیستی از دارک وب ها دسترسی داشته باشید که اغلب هم امن نیستند. به طور کلی اغلب دارک وب ها با هدف فعالیت های غیرقانونی و کلاهبرداری ایجاد شده اند که پس از مدتی برای شناسایی نشدن یا آدرس خود را تغییر می دهند یا اینکه شناسایی و مسدود می شوند. از آنجایی که آدرس این سایت ها قابل شناسایی نیست در مقابل حملات ddos نیز آسیب پذیری بیشتری دارند و همواره در حال تغییر آدرس سایت هستند.

بیشتر بخوانید: chatGPT چیست و چه تاثیری بر زندگی انسان ها دارد؟

دیپ وب چه کاربردی دارد؟

دیپ وب به دلیل محتواهای خاص یا گاها دروغین ایندکس نمی شود و همین هم موجب جالب بودن محتوایی است که در دیپ وب قرار می گیرد شده است. بسیاری افراد به دلیل اینکه در فضای دیپ وب می توانند به راحتی و بدون نام و نشان فعالیت کنند این فضا را برای افشای اسناد حساس دولتی، خبرگزاری ها برای درز خبرهای فوق العاده مهم و یا نشر اعتراضات در آن دست می زنند. نکته مهم این است که هر محتوای موجود در دیپ وب را به دلیل ساختگی یا خطرناک بودن آن نباید دانلود کرد.

موتورهای جستجو قادر به ثبت یا نشان دادن بسیاری اطلاعات رمزنگاری شده که سازمان های اطلاعاتی، سیاسی، بانک ها، دانشگاه ها و … از طریق فضای دیپ وب ارسال می کنند نیستند. و همه این فعالیت ها به دور از چشم موتورهای جستجو انجام می شود اما همه اینها دلیلی بر غیرقانونی بودن آن نیست. بطور مثال فرض کنید هکرها به پایگاه داده یک بانک دسترسی داشته باشند می توانند مشکلات زیادی را ایجاد کنند و در این حالت دیپ وب با رمزنگاری این اطلاعات سازمانی نقش سپر امنیتی خوبی دارد.

در دیپ وب (deep web) افراد بدون اینکه شناخته شوند و بدون هویت فعالیت می کنند و ترسی از فاش شدن نام خود ندارند و این می تواند فضا را برای فعالیت های غیرقانونی و مجرمانه نیز فراهم کند. فرض کنید هکری با ایجاد یک صفحه سایت جذاب و با تیتر فریبنده شما را ترغیب به کلیک روی آن کند و همان لحظه تمام اطلاعات سیستم شما سرقت می شود. لازم است دنیای دیپ وب را دست کم نگیرید و شناخت کامل به این دنیا وارد شوید. با توجه به اینکه کوچکترین فعالیتی در دنیای deep web ممکن است به از دست رفتن اطلاعات شما منجر شود پس برای وارد شدن به این دنیا عجله نداشته باشید. امروزه فعالیت های زیادی در دیپ وب انجام می شود که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است:

• خرید و فروش ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین
• پیدا کردن و خرید کتاب هایی که داخل کشور ممنوع و غیرقانونی است.  
• نشر محتواهای غیراخلاقی و دور از هرگونه عرف و اخلاق
• فعالیت هکرها با هویت پنهان
• جعل مدرک با هزینه کم در وب سایت های دیپ وب
• نشر ویدئو هایی با محتوای مرموز، معمایی یا ترسناک
• قتل و شکنجه افراد گاها به صورت زنده و جلوی دوربین با روشی که خواسته شده
• انجام بازی های آنلاین همراه با جایزه غیرقابل پیش بینی و گاها وحشتناک
• خرید و فروش مواد مخدر، سلاح

بیشتر بخوانید: واقعیت افزوده چیست؟ به بهانه معرفی هدست واقعیت افزوده vision pro جدید

امنیت دیپ وب چگونه تضمین می‌شود؟

امنیت دیپ وب به دلیل حفظ اطلاعات کاربران و در دسترس بودن فقط برای کاربران مجاز اهمیت زیادی دارد و بسیاری از سازمان های اطلاعاتی و سیاسی هم به دلیل همین حساسیت اطلاعاتی به رمزنگاری آنها می پردازند تا احتمال افشای آنها را به حداقل برسانند. در فضای دیپ وب به کاربران توصیه هایی در خصوص حفظ امنیت اطلاعات می شود که شامل:

• حفظ رمز عبور و نام کاربری
• عدم استفاده از اینترنت عمومی برای ورود به سایت های دیپ وب
• استفاده از سیستم عامل و مرورگرهای به روز
• پوشاندن میکروفون و وبکم دستگاه در حین ورود به وب سایت های دارک وب
• بستن حساب های کاربری به احتمال نفوذ به آنها از طریق دستگاه
• ثبت در دارک وب ها با ایمیل و نام کاربری ساختگی
• استفاده از نرم افزارهایی که سیستم را در مقابل افشای یا سرقت اطلاعات کنترل می کنند
• به کاربران در دارک وب ها اعتماد نکنید
• با کاربران در دارک وب ها بحث و مشاجره ای نداشته باشید
• از ارسال نظر و پیشنهاد در دارک وب ها خودداری کنید

 آیا deep web به ابزار خاصی نیاز دارد؟

همانطور که پیش از این گفتیم دسترسی به اطلاعات دیپ وب از طریق مرورگر و با موتورهای جستجو امکان پذیر نیست، حساب های کاربری در دیپ وب نیز اغلب شامل اطلاعات شخصی است که افراد سودجو و هکر ها ممکن است از آن برای اهداف مجرمانه یا سرقت اطلاعات استفاده کنند. از طرفی برخی از محتواهای دیپ وب (deep web) برای کاربران اینترنت به صورت ایمن در دسترس است که از جمله آنها می توان به ورود به حساب گوگل، لینکدین، فیسبوک و … اشاره کرد.

اما در برخی مواقع دسترسی به دیپ وب به آسانی امکان پذیر نیست و کاربران مستقیما به آنها دسترسی ندارند. ممکن است حملات سایت دارک وب به صورت مستقیم صورت نمی گیرد و کاربران با دانلود یک بدافزار موجب انتشار حملات فیشینگ و … می شوند.  دارک وب ماهیت مخفی دارد و از طریق مرورگر tor و مرورگرهای دیگر قابل دسترسی است که حین ورود شما به وب سایت دارک وب هویت شما (آدرس IP) را محافظت می کند.

همانطور که اینترنت به جزء جدانشدنی زندگی افراد تبدیل شده است و در بسیاری از فعالیت های روزانه از آن استفاده می کنند از جمله تماس تصویری، برگزاری وبینار و دوره های آموزشی آنلاین تا عمل جراحی پزشکی از راه دور در کوتاه ترین زمان اما از طرف دیگر همین فضای اینترنت می توان موجب سرقت اطلاعات شخصی افراد، هک حساب بانکی، حملات فیشینگ شود و بسیاری از سازمان ها و افراد را به دچار مشکل کند. به طور کلی نمی توان گفت استفاده از اینترنت مفید یا مضر است؛ بلکه نحوه استفاده از آن ضرر یا فایده آن را نشان می دهد.

چه نکاتی را در زمان ورود به دارک وب رعایت کنیم

زمانی که تصمیم به ورود به Dark web داشتید باید با شناخت، آگاهی و احتیاط کافی از این فضا استفاده کنید؛ چنانچه با هدف کار در دارک وب به این فضا وارد می شوید باید از ابزارهای امنیتی لازم در این زمینه بهره مند شوید و از قوانین آن نیز پیروی کنید. ورود به این دنیای مخفی با خطراتی همراه است که با آگاهانه و احتیاط کامل انجام شود.

بسیاری از وب سایت های دارک وب توسط افراد سودجویی مدیریت می شود و به دنبال طعمه برای فعالیت خود هستند. برخی سایت های دارک وب پس از مدتی فعالیت خود را پایان می دهند یا آدرس خود را تغییر می دهند تا از حملات ddos جلوگیری کنند و در همین فرآیند بسیاری از اطلاعات هم از بین می روند.

از جمله فعالیت های غیرقانونی که در وبسایت های dark web صورت می گیرد شامل قاچاق سلاح، قاچاق انسان، استخدام هکر، استخدام قاتل، و بسیاری از فعالیت های مجرمانه که ممکن است با ورود به این دنیای مخفی با آنها روبرو شوید. مشاهده فیلم های با محتوای نامناسب و غیر متعارف، پخش فیلم از به قتل رساندن افراد به صورت زنده، شکنجه یا آزار جنسی افراد، نحوه مصرف مواد مخدر، آزار و تهدید افراد به دلیل افشای اطلاعات شخصی افراد با هدف باجگیری نمونه هایی از خطرات دارک وب برای کاربران است.  

در دارک وب احتمال سرقت اطلاعات شخصی شما وجود دارد و حتی شما ممکن است به صورت ناخواسته درگیر فعالیت های مجرمانه شوید. برخی معاملاتی که در وب سایت های دارک وب صورت می گیرد از جمله پول شویی که ممکن است مسئولیت هایی را برای شما داشته باشد. دانلود بدافزار از این گونه سایت ها موجب فاش شدن اطلاعات شخصی شما شود. پس فقط به سایت هایی وارد شوید که از منابع مطمئن تایید شده باشند و اطلاعات شخصی خود را در وب سایت های دارک وب وارد نکنید یا پیام هایی حاوی اطلاعات شخصی ارسال نکنید.  

با ورودکاربرد به دارک وب ممکن است با هریک از خطراتی که گفته شد مواجه شوید و به همه سایت ها با هر نوع فعالیتی دسترسی دارید. یعنی تنها با کلیک می توانید وارد سایتهای فروش مواد مخدر و اسلحه شوید، پس در استفاده از آن احتیاط لازم را داشته و از ارسال اطلاعات شخصی یا روشن بودن وب کم و دوربین که به اطلاعات شما دسترسی باشد پیشگیری کنید.

بیشتر بخوانید: خانه هوشمند چیست؟ | هوشمندسازی ساختمان چگونه انجام می شود؟

چگونه وارد dark web شویم؟

همانطور که گفتیم ورود به dark web نیاز به آگاهی و رعایت احتیاط دارد و حتی توصیه نمی شود. اما اگر به هر دلیل در خصوص ورود به dark web کنجکاو هستید چند مورد را باید رعایت کنید:

استفاده از وی پی ان: برای ورود به وب سایت های دارک وب از وی پی ان برای مخفی سازی آی پی خود استفاده کنید.

استفاده از tor :Tor با فراهم آوردن هویت پنهانی برای شما و با مخفی سازی آدرس آی پی واقعی شما دسترسی به دارک وب را برای شما آسان می کند.

استفاده از مرورگرهای با پروکسی خاص: مرورگرهای دارای پروکسی خاص امکانات لازم برای ورود به دارک وب را فراهم کرده و با رمزنگاری اطلاعات دسترسی به دارک وب را آسان می کند.

عواقب ورود به دیپ وب

شاید برای شما هم پیش آمده که روی لینکی در سایت معمولی کلیک کنید و با ویدئو غیراخلاقی نامتعارف روبرو شوید یا اینکه سیستم شما به طور ناگهانی از کار بیفتد یا در سایت دیپ وب از طریق بازی آنلاین از شما بخواهد کارهای خطرناک انجام دهید بطور مثال به نزدیکان خود را آسیب بزنید یا خود را از بلندی پرت کنید همه اینها چند مورد از عواقب ورود به دیپ وب است.

اغلب نیازهای کاربران از طریق دسترسی به موتورهای جستجوی معمولی رفع می شود و نیازی به ورود به دیپ وب یا دارک وب ندارند. از جمله دیگر عواقب ورود به دیپ وب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام عملیات سایبری
• کلاهبرداری از طریق رمز ارز
• کلاهبرداری از طریق فروشگاه های اینترنتی
• دسترسی آسان به محتواهای غیراخلاقی
• حملات فیشینگ
• آلوده شدن سیستم با دانلود نرم افزار حاوی بدافزار از سایت دیپ وب

بیشتر بخوانید: لیست انواع دوربین مداربسته

ورود به دارک وب با tor

برای ورود به دارک وب نیاز به ابزار خاص یا مرورگرهای حاوی پروکسی خاص هست که یکی از موارد استفاده از tor و vpn است. وی پی ان با هدف مخفی کردن آی پی شما و حفظ امنیت اطلاعات شخصی است. در اولین قدم داشتن آدرس وب سایتی است که در وب دارک می خواهید وارد آن شوید؛ آدرس سایت را در مرورگر tor  وارد کرده و با دسترسی به وب سایت های دارک وب می توانید به سایت های دیگر نیز وارد شوید. وب سایت های دارک وب اغلب دامنه با نام به هم ریخته و پسوند .onion دارند .

با نصب مرورگر tor آدرس IP شما مخفی شده و هنگام ورود به سایت های دارک وب اطلاعات شخصی شما حفظ می شود. پس از نصب TOR  تنها با کلیک روی گزینه CONNECT به این سایت ها دسترسی دارید. برای ایجاد امنیت بیشتر می توانید سیستم عامل ویندوزتان را در دارک وب مخفی کنید. برای این کار می توانید از سیستم عامل لینوکس و در ویندوز مجازی (VMWare) استفاده کنید که حریم خصوصی شما تا حدودی حفظ شود.

Tor بعنوان یکی از پرکاربردترین مرورگر های ایجاد دسترسی برای دارک وب است توسط نیروی دریایی آمریکا ساخته شده است. در ابتدا از tor برای فروش و تجارت مواد مخدر، یا رد و بدل اطلاعات سیاسی در کشورهای مختلف استفاده می شد که با رمزنگاری اطلاعات حریم خصوصی این افراد و سازمان ها را حفظ می کرد. امروزه دامنه فعالیت های غیرقانونی در دارک وب گسترش زیادی داشته و در کنار آن بسیاری از سازمان ها در فعالیت های قانونی خود نیز با هدف رمزنگاری و جلوگیری از فاش شدن اطلاعات محرمانه استفاده می کنند. یکی از وب سایت های دارک وب تحت عنوان جاده ابریشم با عنوان فروشگاه آنلاین دارویی فعالیت می کرد که اغلب داروهای غیرمجاز تا انواع مواد مخدر در آن به فروش می رسید. در سال 2013 موسسان این وب سایت دستگیر و جاده ابریشم نیز از دسترس خارج شد.

سخن پایانی پیرامون تفاوت دارک وب و دیپ وب

در این مقاله و بسیاری از مطالبی که در خصوص deep web و dark web گفته می شود می توان خطرناک بودن آن را متوجه شد؛ اما بسیاری هم از این فناوری وب با دلایل و فعالیت های قانونی استفاده می کنند بخصوص در کشورهایی که قانون خاصی برای حفظ حریم خصوصی تعریف نشده است یا دولت ها چندان به آن پایبند نیستند. دیپ وب فضایی کاملا مخفی از چشم موتورهای جستجو و مرورگر هایی که روزانه از آنها استفاده می کنید را فراهم کرده است که به صورت روزمره در فرایندهای بانکداری، دولت الکترونیک، خدمات اینترنتی برخی سازمان های دولتی و ایمیل همه در فضای دیپ وب صورت می گیرد.

از طرفی در خصوص دارک وب (DARK WEB) هم گفته شد به وب سایتی اشاره دارد که همه کاربران آن را میبینند اما آی پی آدرس آن ها مخفی است و از طریق ابزارهایی از جمله TOR می توان به آنها دسترسی داشت. استفاده از دارک وب و دسترسی به محتوای آن در بسیاری از کشورها غیرقانونی است و لازم است قبل از ورود به دارک وب کاملا در خصوص این فضا و خطرات آن آگاه شوید چون دارک وب شامل فعالیت های غیرقانونی و مجرمانه نیز می شود و ممکن است برای خود شخص یا جامعه خطرات امنیتی را به همراه داشته باشد. ما نیز در این مقاله به بررسی تفاوت deep web و dark web پرداختیم.