سیستم های کنترل دسترسی؛ چالش انتخاب دستگاه کنترل دسترسی

حضور و غیاب پرسنل همواره یکی از چالش‌های اصلی سازمان‌ها بوده است، زیرا نیاز به ثبت و کنترل دقیق ورود و خروج کارکنان وجود دارد. برای این منظور معمولاً از تجهیزات سخت‌افزاری کنترل تردد مانند دستگاه‌های اکسس کنترل یا کنترل دسترسی استفاده می‌شود. انتخاب این تجهیزات همیشه با چالش‌هایی همراه است. در ادامه به مهم‌ترین چالش‌ها و راهکارهای انتخاب دستگاه مناسب پرداخته و سپس با عوامل کلیدی موفقیت در این انتخاب آشنا خواهید شد.

چگونه می توان دستگاه کنترل دسترسی مناسب سازمان را انتخاب کنیم؟

یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌ها در استفاده از تجهیزات حضور و غیاب یا دستگاه‌های کنترل دسترسی، تطبیق آن‌ها با نیاز واقعی کسب‌وکار است. به همین دلیل، نخستین گام انتخاب سخت‌افزار مناسب بر اساس نوع فعالیت و شرایط محیطی سازمان خواهد بود. هنگام خرید تجهیزات حضور و غیاب، لازم است محیط و الزامات سازمان به‌طور دقیق بررسی شوند تا در آینده با مشکلات احتمالی در استفاده از دستگاه مواجه نشوید.

مثلاً یکی از پروژه هایی که در شرکت کسرا به سرانجام رسید پتروشیمی امام خمینی است. پتروشیمی امام خمینی سوله ای برای گیت کنترل ورود و خروج خود اختصاص داده بودند که حدود سی عدد گیت ترن استایل موجود بود که پرسنل از طریق آن ها ورود و خروج خود را ثبت می کردند. از این رو، آن ها با چالش هایی چون ورود و خروج افراد به همراه ویلچر و کالاهایی با ارز بیش از 55 سانتی متر مواجه بودند.

ما برای حل این مشکل به آن ها، گیت های پروانه ای را پیشنهاد کردیم. گیت هایی که بال های آن به صورت پروانه باز می شود و در واقع عرض یک متر و بیست سانت به آنها می‌دهد و سهولت را برای افراد با ویلچر و ورود تجهیزات یا دستگاه کنترل دسترسی سازمان فراهم می کند.  در غیر اینصورت، آن ها باید از درب گیت های خودرویی عبور میکردند یا ورود خود  را ثبت نمی کردند.

پس اگر نیاز به انتخاب تجهیزاتی برای سازمان خود دارید در ابتدا حتما باید قابلیت ها آن دستگاه را مطالعه کنید و قابلیت های آن دستگاه کنترل دسترسی را با نیازمندی های سازمان خود مورد بررسی قرار دهید. تا بتوان در این زمینه تمامی چالش ها را بهبود بخشید. انتخاب دستگاه ها سخت و افزاری بر اساس دو دیدگاه مهم مورد بررسی قرار می گیرد.

• انتخاب دستگاه های سخت افزاری براساس ظرفیت دستگاه ها
• انتخاب دستگاه های سخت افزاری براساس سطح امنیتی قسمت های مختلف سازمان ها

همانطور که توضیح داده شد، دو دیدگاه مهم برای انتخاب تجهیزات حضور و غیاب موجود است. در ادامه با این دیدگاه ها بیشتر آشنا خواهید شد.

انتخاب دستگاه کنترل دسترسی براساس ظرفیت دستگاه ها

در خصوص انتخاب دستگاه های سخت افزاری کنترل تردد مثل گیت کنترل تردد با توجه به گوناگونی مدل، سازمان ها باید بهترین انتخاب را داشته باشند. ظرفیت دستگاه های حضور و غیاب با یکدیگر متفاوت است و براساس نیاز سازمان ها متغیر است. پس آینده نگری، یکی از فاکتورهای مهم برای انتخاب دستگاه ها است. شما با در نظر گرفتن نیازهای آینده سازمان و تغییرات در آن می توانید دستگاه مناسب تری را انتخاب کنید. تا در صورت بروز تغییر در چارچوب سازمان خود بتوانید از آن دستگاه به خوبی استفاده کنید.

به‌عنوان مثال، اگر دستگاه حضور و غیاب با ظرفیت ۱۰ هزار کاربر را بررسی کنیم، این عدد به معنای ثبت ۱۰ هزار چهره یا اثر انگشت نیست. معمولاً این ظرفیت فقط نشان‌دهنده تعداد کارت‌هایی است که می‌توان روی دستگاه تعریف کرد. بنابراین، قبل از خرید باید بررسی کنید دستگاه چند چهره و چند اثر انگشت را می‌تواند ثبت کند، مثلاً ۳ هزار چهره یا ۵ هزار چهره، تا در استفاده با مشکل مواجه نشوید.

گاهی مواقع، تمپلیت هایی که شما در بعضی از دستگاه های کنترل دسترسی استفاده می کنید، هر دو تمپلیت رو در واقع یکی در نظر می‌گیرد. اگر دستگاهی 10 هزار تمپلیت اثر انگشت را ثبت کند این 10 هزار تا را چون هر دو تمپلیت را یکی در نظر گرفته است پس در واقع 5 هزار تمپلیت را به شما ظرفیت می دهد.  پس برای انتخاب دستگاه خود حتما تحقیق خود را  انجام دهید که دستگاه ظرفیت برای تشخیص چهره، روی کارت ساعت حضور و غیاب، ثبت تردد با اثر انگشت چقدر می تواند پشتیبانی کند.

بعضی از سازمان ها هستند به علت عدم شناخت ظرفیت دستگاه ها که چه تعداد پرسنل را پشتیبانی می کند دچار مشکل می شوند. به عنوان مثال تصور کنید شرکتی مانند ذوب آهن اصفهان دستگاهی با ظرفیت دستگاه 2 هزار  تا 3 هزار کاربر را خریداری می کند ولی در صورتی که تعدا پرسنل این شرکت حدود 18 هزار نفر است. در این شرایط، با توجه به ظرفیت دستگاه نمی توان همه پرسنل را از طریق اثر انگشت یا چهره ثبت کرد. پس نیاز به دستگاهی خواهد بود که ظرفیت بیشتری را داشته باشد. قبل از تهیه دستگاه، حتما ظرفیت آن را طبق نیاز سازمان خود در نظر بگیرید.

انتخاب دستگاه کنترل دسترسی براساس سطح امنیتی قسمت های مختلف سازمان ها

سازمان‌ها دارای بخش‌های مختلف با نیازهای امنیتی متفاوت هستند و می‌توان برای هر بخش، دستگاه حضور و غیاب مناسب را انتخاب کرد. برای مثال، بخش‌هایی مانند اتاق سرور، حسابداری یا انبار ممکن است نیازمند دستگاه‌های خاص باشند.

یکی از گزینه‌های ساده و کم‌هزینه، استفاده از ریدر برای قفل برقی است که می‌تواند تنها برای کنترل ورود به اتاق سرور به کار رود. این روش نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه امکان کنترل خروج از همان اتاق را نیز فراهم می‌کند.

در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که دستگاه کنترل دسترسی باید متناسب با نیازهای سازمان انتخاب شود تا دسترسی‌های لازم به بخش‌های مختلف به‌درستی مدیریت شود.

کنترل خودروها و انتخاب تجهیزات مناسب با دستگاه کنترل دسترسی

استفاده از تجهیزات مناسب مانند دوربین‌ها، راهبندها و اپلیکیشن‌های حضور و غیاب می‌تواند ورود و خروج خودروها را بدون نیاز به نیروی انسانی کنترل کند. این تجهیزات علاوه بر کنترل تردد، می‌توانند به‌عنوان تابلوی کنار اتاق حراست نیز نصب شوند و اطلاعاتی مانند پلاک خودرو و نام راننده را ثبت کنند. بنابراین، انتخاب دستگاه کنترل دسترسی و تجهیزات مرتبط در این بخش اهمیت زیادی دارد. نصب درست تجهیزات در موقعیت مناسب، تأثیر زیادی بر دقت ثبت پلاک دارد.

یکی از عوامل کلیدی در عملکرد دستگاه‌های پلاک‌خوان، دقت نرم‌افزار در شناسایی پلاک‌ها است. برای مثال، اگر یک نرم‌افزار با دقت ۹۷٪ کار کند، به این معناست که از هر ۱۰۰ خودروی وارد شده، تنها ۳ خودرو به‌درستی ثبت نمی‌شوند که معمولاً به دلیل ناخوانا بودن یا کدر بودن پلاک است. بنابراین، سازمان‌هایی که به دستگاه پلاک‌خوان نیاز دارند، باید ابتدا به میزان دقت آن توجه کنند تا گزارشی با حداقل خطا دریافت کنند.

کنترل تردد افراد با سِمت بالا مثل مدیران سازمان ها،اساتید،هیئت علمی با دستگاه کنترل دسترسی

برای تردد افراد با سمت‌های مدیریتی یا اعضای هیئت علمی، می‌توان از سیستم حضور و غیاب ویژه استفاده کرد. در این شرایط، استفاده از ریدرهای برد بلند یا UHF به همراه تگ بهترین گزینه است، به‌ویژه زمانی که افراد ممکن است بدون پیاده شدن از خودرو عبور کنند، اما ثبت ورود و خروج آن‌ها برای سازمان ضروری است.

این روش در مکان‌هایی مانند دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، سازمان‌های پتروشیمی و نفتی کاربرد دارد. با داشتن تگ، مدیران و اساتید می‌توانند به راحتی و تنها با عبور از کنار دستگاه، ورود و خروج خود را ثبت کنند.

معرفی انواع دستگاه کنترل تردد و دستگاه حضور و غیاب

با توجه به نیازهای هر سازمان باید دستگاه حضور و غیاب و ساعت زنی  مناسب را انتخاب کرده و خرید دستگاه کنترل تردد را انجام داد. پارامترهایی چون نوع سازمان، تعداد پرسنل، محیط نصب دستگاه و غیره حائز اهمیت است. در ادامه با انواع دستگاه کنترل تردد و حضور و غیاب آشنا خواهید شد.

انواع دستگاه کنترل تردد و حضور و غیاب

دستگاه کنترل تردد و حضور و غیاب یا دستگاه های بایومتریک دیواس (Biometric Device) رایج‌ترین دستگاهایی هستند که معمولا در حوزه های اکسس کنترل یا کنترل دسترسی (Access Control) از آن ها استفاده می شود. در گذشته از دستگاه های کارت خوان برای ثبت ورود و خروج پرسنل استفاده می کردند. به این صورت که پرسنل از طریق کارت ها ورود یا خروج خود را ثبت می کردند. کارت های پرسنل برای ثبت ورود آنها باید در آن روز سوراخ می شد.

بعد از گذشت زمان، از کارت های مغناطیسی برای ورود و خروج پرسنل استفاده کردند که پرسنل باید کارت ها را بصورت فیزیکی بر روی دستگاه قرار می دادند. بعد از کارت های فیزیکی، نوبت به کارت بدون تماس هوشمند شد که این کارت ها امروز در سازمان ها، ادارات، مترو، بی آر تی(اتوبوس) استفاده می شوند و همچنان یکی از تکنولوژی های محبوب برخی از سازمان ها است.

تکنولوژی اثر انگشت مورد استفاده در نرم افزار کنترل تردد

بعد از استفاده از کارت های مغناطیسی دستاورد مهم بعدی، استفاده از اثر انگشت در حوزه کنترل تردد است. از هنگامی که تکنیک اثر انگشت پدیدار شد امنیت حضور و غیاب افراد هم به مراتب در سازمان ها افزایش یافت. زیرا کارت ها قابل جابجایی بین پرسنل بوده و می توانستند به جای یکدیگر استفاده کنند. حضور و غیاب اثر انگشت یا دستگاه کنترل تردد اثر انگشتی باعث افزایش کنترل بر امنیت و ورود و خروج پرسنل شد. ولی در برخی سازمان هایی که پرسنل اثر انگشت نداشتند، مجبور بودند تا از روش های پیشین مانند کارت استفاده کنند.

تکنولوژی تشخیص چهره از فاصله نزدیک در دستگاه کنترل تردد

با پیشرفت تکنولوژی، روش جدیدی برای کنترل تردد معرفی شد که به آن تشخیص چهره از فاصله نزدیک (Near IR) گفته می‌شود. این روش مانند هر فناوری دیگری مزایا و معایب خاص خود را دارد. از جمله معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برای ثبت افراد در سیستم باید فرایند تعریف چهره انجام شود.

• کاربران هنگام نزدیک شدن به دستگاه باید چند ثانیه صبر کنند تا احراز هویت انجام شود.

• ظرفیت دستگاه در ثبت چهره‌ها محدود است و در برخی موارد امکان تعریف تمامی پرسنل وجود ندارد.

تکنولوژی ویزیبل لایت (visible light)

شرکت های بسیاری مانند شرکت سوپریما، ویردی و زدکا چین در خصوص این تکنولوژی جدید سهیم بودند. با شیوع بیماری کووید-19 این دستگاه روانه بازار شد و مشکلات دستگاه تشخیص چهره از فاصله نزدیک را پوشش داد. نحوه استفاده از این دستگاه بدون حضور افراد در برابر دستگاه یا تعریف چهره هر یک از پرسنل است. پرسنل از طریق ارسال تصویر یا حتی استفاده از ماسک بر روی صورت می توانند حضور و غیاب خود را ثبت کنند.

تکنولوژی ویزیبل لایت با استفاده از دوربین های تشخیص حرارت می توانستند دمای بدن افراد در زمان ورود و خروج ثبت شود و اگر دمای بدن پرسنلی بالاتر از حد نرمال باشد از ورود آن جلوگیری شود. شرکت های بسیاری در کشورهای چین و کره این دستگاه را تولید می کنند .

گیت دستگاه کنترل تردد و خرید دستگاه کنترل تردد

بطور کلی، سازمانی که بخواهد افراد و پرسنل خود را بصورت تک به تک و بدون حضور نیروی انسانی کنترل کند باید از گیت های کنترل تردد  و یا سیستم کنترل تردد استفاده کند. گیت های کنترل تردد در انواع گوناگون مانند شیشه ای و میله ای موجود هستند. گیت های کنترل تردد میله ای معمولا در  ایستگاه های بی آر تی یا سازمان های صنعتی با ورود و خروج با نرخ بالا است مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به چند نمونه از آن ها می پردازیم.

 گذرگاه نفر رو speed Gate TurnStile به عنوان یکی از انواع دستگاه کنترل تردد

گذرگاه نفر رو یکی از گیت های کنترل تردد هستند که بصورت شیشه ای (گیت شیشه ای) هستند. بال های گذرگاه نفر رو بصورت شیشه ای و به داخل خود دستگاه می رود. این نوع دستگاه ها در مترو ها یا سازمان هایی که به ورودی خود اهمیت می دهند مورد استفاده قرار می گیرد. درون گذرگاه نفر رو دارای سنسورهایی است که افراد برای ورود باید در جهت موافق گیت عبور کنند تا ورود آن ها ثبت شود.

در گذشته، اگر کسی تردد خود را از سمت موافق ثبت کرده ولی از جهت دیگری ورود می کرد در آن هنگام دستگاه درب را می بست و امکان ایجاد صدمه در افراد می شد. ولی امروزه، با استفاده از ال ای دی ها یا بازر ها، تجهیزات به نوعی طراحی شده اند تا در صورت ایجاد خطاها هیچ گونه صدمه ای به افراد وارد نشود.

گذرگاه های ایکس ری X-Ray Gate به عنوان بهترین دستگاه کنترل تردد

عموما گذرگاه های ایکس ری یا دستگاه ایکس ری را در فرودگاه ها یا سازمان هایی با ورود و خروج کالا استفاده می شود. در واقع، سازمان هایی که ورود و خروج کالا برای آن ها اهمیت دارد. گذرگاه های ایکس ری به شما کمک می کند تا همه کالاها و کیف های پرسنل را از طریق چهار نوع رنگ مورد بررسی قرار دهید. گذرگاه های ایکس ری دارای دو مانیتور می باشد و این دستگاه با استفاده از اشعه ایکس تمام اجزاها مانند اجسام فلزی، مایعات یا مواد محترقه را به شما نشان می دهد. همچنین گذرگاه های ایکس ری دارای قابلیت هایی چون هشدار و کم یا زیاد کردن اشعه ایکس را دارا هستند.

گذرگاه های بازرسی بدنی Body Scanner

عموما از گذرگاه های بازرسی بدنی به عنوان یکی از انواع دستگاه کنترل تردد در ورزشگاه ها و مدارس جهت کنترل ورود یا خروج ابزارها مانند فلزات، تلفن همراه و غیره که ورود آن ها توسط افراد ممنوع است استفاده می شود. گذرگاه های بازرسی بدنی دارای 33 سنسور است که با بازرس برای پیدا کردن موارد ممنوعه کمک بسیاری می کند.

فلزیاب دستی Metal Detector

فلزیاب دستی به عنوان یکی از انواع دستگاه کنترل تردد یکی از تجهیزات برای تشخیص فلزات بصورت دستی است که در ورزشگاه ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه با نزدیک شدن به بدن می تواند از وجود ابزار فلزی با خبر شود و همچنین ضد آب بودن فلزیاب دستی یکی از ویژگی های منحصر بفرد آن است. این دستگاه دارای باتری داخلی است و شما می توانید با پرداخت هزینه کم تری نسبت به بقیه دستگاه ها از آن استفاده کنید.

وب کیوسک Web Kiosk

عموما وب کیوسک ها بصورت گیت های کنترل تردد استفاده نمی شوند ولی در سازمان هایی که پرسنل های زیادی دارند و تمام پرسنل دسترسی به کامپیوتر ندارند و نیاز به درج مجوزهای خود را دارند در این زمان از وب کیوسک های اطلاع رسانی می کنند و مجوز پرسنل به سمت مافوق آن ها می رود و آن ها می توانند مجوز ورود و خروج پرسنل را صادر کنند. وب کیوسک ها در انواع گوناگون موجود  هستند  و با توجه به نیازمندی های سازمان ها انتخاب می شوند.

بیشتر بخوانید: وب کیوسک چیست؟ معرفی انواع وب کیوسک و کاربرد وب کیوسک

قفل های الکترونیکی  Electoric Lock

قفل‌های الکترونیکی از پرکاربردترین تجهیزات کنترل تردد در سازمان‌ها هستند و امکان مدیریت ورود و خروج افراد و حتی کالاها را فراهم می‌کنند. این قفل‌ها معمولاً در مکان‌هایی مانند اتاق سرور، انبار یا بخش‌هایی با سطح امنیتی بالا استفاده می‌شوند. سه نوع اصلی قفل الکترونیکی عبارت‌اند از:

1. قفل‌های مقابل برقی

   • مناسب برای کنترل ورود یا خروج یک‌طرفه.

   • معمولاً همراه با دستگاه حضور و غیاب استفاده می‌شوند.

   • برای سمت دیگر درب می‌توان از اثر انگشت یا سایر قفل‌ها استفاده کرد.

2. قفل‌های شفتی

   • نیاز به آداپتور ۱۲ ولت دارند.

   • به دو صورت داخلی یا خارجی نصب می‌شوند.

   • در حالت عادی همیشه درب بسته است و فقط با مجوز پرسنل برای چند ثانیه باز می‌شود.

   • پس از بسته شدن مجدد درب، به‌طور خودکار قفل فعال می‌شود.

3. قفل‌های مگنتیک (آهنربایی)

   • با آداپتور ۱۲ ولتی کار می‌کنند.

   • اغلب به دستگاه حضور و غیاب متصل می‌شوند.

   • عملکردی مشابه قفل‌های شفتی دارند و برای ورود و خروج نیاز به ریدر دارند.

راهبند خودرو Car Barrier

یکی دیگر از دستگاه هایی است که در بخش کنترل تردد مورد استفاده قرار می گیرد. راهبند خودرو برای کنترل تردد خودروها مورد استفاده قرار می گیرد. راهبند خودرو دارای طول بازوهای مختلف اعم از بازوهای با طول 3 متر، 5 متر و 7 متر است. ال ای دی های راهبند خودرو برای شناسایی دستگاه در شب توسط خودروها است. این راهبند خودرو بصورت دستی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد.

از نظر امنیت، این نوع دستگاه ها دارای چشم الکترونیکی است که تا مواقعی که جسم در قسمت زیر بازو ها باشد بسته نشود. راهبند خودرو می توانند به دوربین های کنترل تردد، ریدر ها یا RFIDها یا ریموت ها متصل شوند تا در صورت نیاز توسط حراست یا ریدرها باز و بسته شوند.

پلاک خوان Plate Reader Camera

پلاک خوان هوشمند و آنلاین شامل دوربین هایی است که در ورودی پارکینگ ها و خودرو رو سازمان ها نصب شده و پلاک هایی که در نرم افزار پلاک خوان وارد شده را اجازه ورود می دهد. همچنین قادر به تهیه گزارش ورود و خروج خودرو های سازمان را دارا است.

کارت خوان های برد بلند UHF Reader

این کارت خوان ها به عنوان یکی از انواع دستگاه کنترل تردد اصولا برای ثبت ورود و خروج افراد سمت بالا چون مدیران، اعضای هیئت علمی، پزشکان و غیره که امکان دارد از خودرو خارج نشود استفاده خواهند شد. مئلا اگر کارت خوان های برد بلند در ورودی سازمان نصب شود و پرسنلی خواهان ورود به سازمان باشد از طریق تگ هایی که در اختیار پرسنل قرار گرفته، می تواند با داشتن تگ ها در فاصله 8 الی 10 از این دستگاه، تگ توسط کارت خوان های برد بلند خوانده شده و ورود پرسنل ثبت می شود.

پروژه های شرکت کسرا در بیمارستان خاتم در تهران و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود نمونه ای از این دستگاه است که از کارت خوان های برد بلند برای ورود پرسنل و تهیه گزارش برای مجموع روزهای حضور پرسنل استفاده شده است.

نتیجه گیری

در این مطلب توضیح داده شد که سازمان‌ها برای ثبت ورود و خروج کارکنان در بخش‌های مختلف به تجهیزات کنترل تردد متناسب با همان بخش نیاز دارند. انتخاب دستگاه باید بر اساس ظرفیت موردنیاز و همچنین سطح امنیتی هر بخش انجام شود تا بهترین عملکرد حاصل شود.

برای کنترل تردد خودروها نیز باید تجهیزاتی انتخاب شود که متناسب با حجم رفت‌وآمد باشند. همچنین در مورد مدیران و افراد با سمت‌های بالا، استفاده از تگ‌های حضور و غیاب می‌تواند گزینه‌ای کاربردی باشد.

در نهایت، پیش از خرید دستگاه حضور و غیاب یا تجهیزات جانبی، باید نیازهای سازمان به‌طور دقیق بررسی شود تا انتخابی بهینه و متناسب با شرایط سازمان انجام گیرد.