قانون کار یکی از مهمترین نهادهای تنظیمکننده روابط میان کارفرمایان و کارگران است که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تدوین و تصویب شده است. در این قانون، موضوعات متعددی مورد بررسی قرار گرفته که یکی از مهمترین آنها، مسئلهی مرخصی کارکنان است. قانون مرخصی وزارت کار شرایط و ضوابط گوناگونی را برای انواع مرخصیهای پرسنل تعیین کرده است.
پیش از آنکه به بررسی انواع مرخصی در قانون کار بپردازیم، بهتر است ابتدا با مفهوم مرخصی و اهمیت آن در نظام کاری آشنا شویم. در ادامه، همراه ما باشید تا با انواع مرخصیهای پیشبینیشده در قانون اداره کار و همچنین نحوهی مدیریت مانده مرخصی پرسنل در سامانه حضور و غیاب کسرا بیشتر آشنا شوید.
تعریف مرخصی در قانون کار
مفهوم مرخصی، در دسته موضوعاتی قرار میگیرد که نیازی به تعریف ندارد و بیشتر افراد با آن آشنایی دارند.
با این حال، در چارچوب قانون کار، مرخصی به یکی از حقوق قانونی کارگر اطلاق میشود که به او اجازه میدهد در روزهای غیرتعطیل و با رعایت ضوابط مشخص، از حضور در محل کار خودداری کند.
بر اساس مقررات اداره کار، هر کارگر میتواند مطابق با شرایط تعیینشده، برای مدت زمان معینی از مرخصی استفاده کند. پس از آشنایی با مفهوم مرخصی در قانون کار، در ادامه به بررسی انواع مرخصی و شرایط استفاده از هر یک در موقعیتهای مختلف میپردازیم.
انواع مرخصی کارمندان در سازمان های مختلف
مرخصی یکی از حقوق قانونی کارمندان و کارگران است که نهتنها برای فرد، بلکه برای سازمان نیز سودمند است. کارکنانی که پس از مدتی کار مستمر، از مرخصی استفاده میکنند، با انرژی، تمرکز و انگیزهی بیشتری به محیط کار بازمیگردند.
مرخصی در واقع فرصتی است برای استراحت، رفع خستگی، بهبود وضعیت جسمی و روحی، یا رسیدگی به امور شخصی و خانوادگی. همچنین در شرایط خاص مانند بیماری یا بروز حوادث غیرمنتظره، استفاده از مرخصی به افراد کمک میکند تا بدون نگرانی از وضعیت شغلی خود، بر سلامت و آرامششان تمرکز کنند.
هر یک از انواع مرخصی در قانون کار، دارای شرایط، ضوابط و مدتزمان مشخصی است که آگاهی از آن برای کارکنان و کارفرمایان اهمیت زیادی دارد. از مهمترین انواع مرخصی در سازمانهای دولتی و خصوصی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مرخصی استحقاقی (سالیانه)
مرخصی بدون حقوق
مرخصی استعلاجی
مرخصی ساعتی
مرخصی ازدواج
مرخصی زایمان
مرخصی استحقاقی سربازی
در ادامه، به معرفی و بررسی هر یک از این انواع مرخصی و شرایط استفاده از آنها خواهیم پرداخت.
مرخصی ماهانه طبق قانون کار (مرخصی استحقاقی قانون کار)
مرخصی استحقاقی یکی از حقوق قانونی هر کارگر و کارمند است که با دریافت حقوق کامل به او تعلق میگیرد. هدف از این مرخصی، ایجاد فرصت برای استراحت، رسیدگی به امور شخصی و حفظ تعادل بین زندگی کاری و خانوادگی است.
طبق قانون کار، هر کارگر یا کارمند در ماه ۲.۵ روز مرخصی استحقاقی دارد؛ یعنی در طول یک سال، حدود ۲۶ روز (معادل ۱۹۲ ساعت) میتواند از مرخصی با حقوق استفاده کند.
چهار جمعهی هر ماه نیز بهصورت جداگانه جزو روزهای تعطیل با حقوق محاسبه میشود و ارتباطی به مرخصی استحقاقی ندارد.
چند نکته مهم درباره مرخصی استحقاقی:
هر کارگر میتواند حداکثر ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کند.
روز جمعه، طبق ماده ۶۲ قانون کار، تعطیل رسمی با حقوق محسوب میشود.
سایر تعطیلات رسمی کشور، از مرخصی سالانه کم نمیشود.
اگر بین کارگر و کارفرما درباره زمان مرخصی اختلافی ایجاد شود، اداره کار و امور اجتماعی مرجع تصمیمگیری است.
در صورت ازکارافتادگی، بازنشستگی، فوت کارگر یا تعطیلی کارگاه، مانده مرخصیهای استفادهنشده باید به کارگر یا ورثه او پرداخت شود.
مرخصی استعلاجی کارگران یا مرحصی ایام بیماری در اداره کار
مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصیهای قانونی کارگران و کارمندان است که برای دورههای بیماری یا نقاهت در نظر گرفته میشود. برای استفاده از این مرخصی، تأیید پزشک و سازمان تأمین اجتماعی الزامی است.
در این نوع مرخصی، کارگر به اندازهای که پزشک معالج تشخیص دهد، میتواند از کار مرخص باشد و هیچ محدودیت مشخصی برای تعداد روزهای آن در قانون وجود ندارد.
انواع مرخصی استعلاجی
مرخصی استعلاجی معمولاً به دو دسته تقسیم میشود:
کوتاهمدت: برای بیماریها یا مشکلات جسمی موقتی.
بلندمدت: برای بیماریهای طولانی یا خاص که به درمان و استراحت بیشتری نیاز دارند.
نکته مهم: بهتر است مرخصی استعلاجی توسط پزشکی صادر شود که مورد تأیید سازمان تأمین اجتماعی باشد. در این صورت، مدت مرخصی در سوابق بیمه و بازنشستگی کارگر نیز محاسبه میشود.
قوانین و نکات مهم مرخصی استعلاجی
در طول مرخصی استعلاجی، قرارداد کارگر فسخ نمیشود و پس از بهبودی میتواند به کار خود بازگردد.
پرداخت حقوق یا غرامت دستمزد در این مدت، بر اساس تأیید سازمان تأمین اجتماعی انجام میشود.
سقف این مرخصی معمولاً تا چهار ماه در سال در نظر گرفته میشود.
اگر بیماری بهقدری شدید باشد که دورهی درمان بیش از یک سال طول بکشد، ممکن است کارگر طبق قانون، بازنشسته ازکارافتاده محسوب شود.
بیشتر بخوانید: تعطیل کاری چیست؟ نحوه محاسبه تعطیل کاری

مرخصی ساعتی در قانون کار
مرخصی ساعتی یکی از انواع مرخصیهای رایج در محیطهای کاری است که برای انجام امور شخصی کوتاهمدت مانند مراجعه به پزشک، کارهای بانکی یا خانوادگی استفاده میشود.
نکته مهم این است که مرخصی ساعتی از سهم مرخصی استحقاقی کم میشود و میزان مجاز آن ممکن است در هر سازمان با توجه به سیاست داخلی متفاوت باشد.
قوانین و نحوه محاسبه مرخصی ساعتی
هر سازمان یا کارفرما میتواند حداکثر زمان مرخصی ساعتی روزانه را تعیین کند. در برخی شرکتها این مقدار ۲ ساعت و در برخی دیگر تا ۵ یا ۶ ساعت در روز است.
اگر مجموع مرخصیهای ساعتی شما در یک روز به ۸ ساعت برسد، آن روز به عنوان یک روز مرخصی استحقاقی کامل محسوب میشود.
مرخصی ساعتی باید با هماهنگی مدیر مستقیم یا کارفرما ثبت و تأیید شود.
نکات مهم در مورد مرخصی ساعتی
در سازمانهایی که کارکنان روز پنجشنبه را تعطیل دارند ولی موظفاند ساعات آن را در طول هفته جبران کنند، مقدار مرخصی ساعتی نباید از مجموع ساعات کاری موظفی بیشتر شود.
اگر کارمند بیش از میزان مرخصی استحقاقی خود مرخصی ساعتی بگیرد، آن زمان مرخصی بدون حقوق محسوب شده و از حقوق ماهانه کسر میشود.
مرخصی بدون حقوق کارمندان
مرخصی بدون حقوق یکی از انواع مختلف مرخصی است. حداکثر زمان استفاده از این نوع مرخصی، دو سال در نظر گرفته میشود. هنگامی که فرد مرخصی بدون حقوق میرود، به این معنا است که فرد در این مدت هیچ حق و مزایای ندارد و همچنین شامل بیمه هم نمیشود. اگر فرد از مرخصی بدون حقوق استفاده کند، جزو سوابق کاریش به حساب نمیآید و بعد از رسیدن به یک توافق کتبی که میان کارمند و کارفرما صورت میگیرد، قرارداد از حالت تعویق خارج شده و فرد میتواند دوباره به فعالیت خودش ادامه دهد.
مرخصی ازدواج کارمندان
بر اساس ماده ۷۳ قانون کار، تمامی کارگران و کارمندان در صورت ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر یا فرزندان خود، میتوانند از سه روز مرخصی با حقوق استفاده کنند.
به این نوع مرخصی، مرخصی ازدواج یا مرخصی فوت اقوام درجه یک گفته میشود و هدف از آن، حمایت از کارکنان در شرایط خاص و عاطفی زندگی است.
نکات مهم درباره مرخصی ازدواج
مرخصی ازدواج و مرخصی فوت اقوام درجهیک با مرخصی استحقاقی تفاوت دارد و بهصورت جداگانه محاسبه میشود.
این مرخصی قابل انتقال یا ذخیره نیست و فقط در زمان وقوع ازدواج یا فوت قابل استفاده است.
کارمند یا کارگر برای استفاده از این مرخصی باید مدارک لازم (مثل عقدنامه یا گواهی فوت) را به کارفرما ارائه دهد.
مرخصی زایمان در قانون کار
بر اساس قانون تنظیم خانواده و جمعیت، زنان شاغل در بخشهای دولتی و عمومی میتوانند از ۹ ماه مرخصی زایمان با حقوق استفاده کنند. هدف از این مرخصی، حمایت از مادران در دوران بارداری و پس از تولد نوزاد است تا با آرامش بیشتری به سلامت خود و فرزندشان بپردازند.
در برخی شرکتهای خصوصی، ممکن است مدت مرخصی زایمان ۶ ماه در نظر گرفته شود؛ با این حال، سازمان تأمین اجتماعی پرداخت غرامت دستمزد و حقوق مادر در این مدت را بر عهده دارد.
قوانین و نکات مهم درباره مرخصی زایمان
زنان شاغل دو هفته مرخصی اجباری پیش از زایمان دارند و بلافاصله پس از تولد نوزاد نیز میتوانند از مرخصی استحقاقی با حقوق استفاده کنند.
مدت مرخصی زایمان در قانون، جزو سوابق کاری و بیمهای فرد محسوب میشود.
طبق ماده ۷۵ قانون کار، بانوان پس از پایان دوره مرخصی زایمان میتوانند به شغل سابق خود بازگردند و کارفرما موظف به پذیرش آنهاست.
شرط استفاده از مرخصی زایمان، داشتن حداقل ۶۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه به تأمین اجتماعی است.
در دوران مرخصی، قرارداد کار فسخ نمیشود و حقوق مادر از طریق سازمان تأمین اجتماعی پرداخت میگردد.

مرخصی شیردهی یا حق شیر
از آنجا که تغذیه با شیر مادر امری مهم و ضروری در رشد و تغذیه کودکان محسوب می شود، در قانون کار زمان مشخصی به عنوان مرخصی شیردهی یا حق شیر برای مادران در نظر گرفته شده است. بر طبق ماده 78 قانون کار جمهوری اسلامی ایران، کارفرما ملزم است به کارمندان زن که فرزند شیرخوار دارند تا پایان دو سالگی در هر سه ساعت نیم ساعت فرصت شیردهی اختصاصی دهد. این فرصت جزو ساعات کاری مادران محسوب می شود و جدا از مرخصی استحقاقی محاسبه می شود. مرخصی شیر دهی یا مرخصی پاس شیر به طور کلی و براساس ماده 78 قانون کار 3 روز در ماه در نظر گرفته شده است.
مرخصی استحقاقی سربازی
در جریان مرخصی استحقاقی برای دوران سربازی تبصرههای گوناگونی وجود دارد. قانون اداره کار برای مرخصی استحقاقی سربازان سی روز در سال، معادل دو روز در ماه تعیین شده است. سربازانی که در شرایط آب و هوایی بد یا مناطق محروم مشغول خدمت هستند، شامل 30 تا 40 روز مرخصي میشوند. در ادامه به چند مورد از تبصرههای موجود در این زمینه اشاره خواهیم کرد:
- تبصره شماره یک: مدت مرخصی استحقاقی سربازی برای سربازانی که در مناطق محروم یا آب و هوایی بد خدمت میکنند، شش روز بیشتر است.
 - تبصره شماره دو: روزهای تعطیل از مرخصی استحقاقی سربازان نیست. اگر سرباز در محل کار حاضر نشود، برای او غیبت در نظر گرفته میشود.
 - تبصره شماره سه: یکی از شرایطی که جزو مرخصی استحقاقی سربازان در نظر گرفته نمیشود، مدت زمان مشخص شده برای مرخصی پایان دوره آموزشی است.
 
مرخصي حج
مرخصی حج واجب یکی از انواع مرخصیهایی است که در قانون کار برای کارگران به منظور انجام فریضه حج تمتع (حج واجب) پیشبینی شده است.
بر اساس ماده ۶۷ قانون کار، کارگر در طول دوران اشتغال خود فقط یکبار میتواند برای انجام فریضه حج واجب از مرخصی استفاده کند.
این مرخصی با استفاده از مرخصی استحقاقی یا بدون حقوق قابل اعطا است.
در صورتی که کارگر تمام مرخصی استحقاقی خود را در طول سال استفاده کرده باشد، میتواند از مرخصی بدون حقوق برای انجام حج واجب بهرهمند شود.
نکته قابل توجه این است که مرخصی حج صرفاً به حج واجب (تمتع) تعلق میگیرد و شامل حج مستحب یا عمره نمیشود
مرخصی اربعین
مرخصی اربعین یکی از انواع مرخصی سفر زیارتی است که از طرف وزارت کار به مدت 3 الی 10 روز به کارمندان دولت، معلمان و اساتید، سربازان و حتی برخی زندانیان واجد شرایط تعلق می گیرد. برای دریافت این مرخصی باید ابتدا درخواست آن به سازمان مربوطه ارسال شده و سپس مدارک لازم جهت تایید مرخصی به شرکت تحویل داده شود. پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از این نوع مرخی زیارتی مقاله مرخصی اربعین را مطالعه کنید.

تعریف مانده مرخصی و نحوه محاسبه مانده مرخصي
مانده مرخصی به میزان روزهای مرخصی استفادهنشدهی کارگر یا کارمند در طول سال کاری گفته میشود. هر فرد شاغل در صورت استفاده نکردن از تمام مرخصی استحقاقی خود، میتواند از مانده آن در سال بعد ـ طبق شرایط قانونی ـ استفاده کند یا در زمان پایان همکاری، مبلغ آن را بهصورت نقدی دریافت نماید.
نحوه محاسبه مانده مرخصی از موارد مهمی است که آگاهی از آن برای تمام افراد شاغل ضروری است. هر نوع مرخصی شرایط و مقررات خاص خود را دارد و محاسبه مانده آن نیز بر اساس نوع مرخصی و مدت کارکرد فرد انجام میشود.
بر اساس قانون کار جمهوری اسلامی ایران:
مرخصی استحقاقی سالانه برای کارگران، یک ماه (۲۶ روز کاری) است که جمعهها جزء مرخصی محسوب نمیشود.
در کارگاههایی که دارای کار سخت و زیانآور هستند، مرخصی سالانه پنج هفته تعیین شده است.
در کارگاههایی با کمتر از ۱۰ نفر کارگر، مدت مرخصی همان ۲۶ روز کاری است، مگر اینکه توافق دیگری صورت گیرد.کارگران فصلی بهنسبت مدت کارکرد خود از مرخصی استحقاقی بهرهمند میشوند.
مرخصی ازدواج یا فوت همسر، والدین یا فرزندان، سه روز با حقوق است (بر اساس ماده ۷۳ قانون کار).
مرخصی زایمان برای بانوان ۹ ماه است.
مرخصی بدون حقوق با موافقت کارفرما و معمولاً حداکثر یک ماه در سال اعطا میشود.
مرخصی حج واجب در طول دوران اشتغال فقط یکبار و به مدت یک ماه اعطا میشود (ماده ۶۷ قانون کار).
مرخصی های استفاده نشده یا مانده مرخصی چیست و چگونه محاسبه می شود؟
مانده مرخصی به تعداد روزهای مرخصی استحقاقی گفته میشود که کارمند یا کارگر در طول سال از آن استفاده نکرده است.
در پایان سال یا هنگام قطع همکاری، مقدار این مرخصیها بر اساس قانون محاسبه شده و مبلغ معادل آن به فرد پرداخت میشود.
در سازمانها و شرکتهای خصوصی، معمولاً هنگام محاسبه عیدی و سنوات، میزان مرخصی استفادهنشده نیز بررسی و مبلغ آن بهصورت جداگانه در فیش حقوقی پایان سال لحاظ میشود.
بر اساس مقررات:
مطابق ماده ۶۶ قانون کار، کارگران میتوانند حداکثر ۹ روز از مرخصی استحقاقی سالانه خود را برای سال بعد ذخیره کنند.
در صورتی که بیش از این میزان از مرخصی استفادهنشده باقی مانده باشد، آن بخش مازاد از بین میرود (مگر اینکه کارفرما به پرداخت آن رضایت دهد).در مورد کارمندان دولت (مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری)، ذخیره مرخصی تا سقف ۱۵ روز در سال مجاز است.
مرخصیهای بیش از این مقدار، در صورت عدم استفاده در همان سال، قابل انتقال نیست.
در صورتی که کارگر یا کارمند از مرخصی سالانه خود استفاده نکند، مبلغ معادل مانده مرخصی (بر اساس آخرین حقوق و مزایای دریافتی) در پایان سال یا زمان تسویهحساب، به او پرداخت میشود.
محاسبه آن معمولاً با فرمول زیر انجام میگیرد:
مبلغ مانده مرخصی = (تعداد روز های مرخصی استفاده نشده) × (حقوق و مزایای روزانه فرد)
قانون مرخصی های استفاده نشده در صورت فوت چیست؟
بر اساس ماده ۷۱ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، در صورت فوت کارگر شاغل، کارفرما موظف است علاوه بر پرداخت حقوق و مزایای معوقه، کلیه مطالبات قانونی کارگر از جمله مانده مرخصیهای استفادهنشده را نیز محاسبه کرده و به وراث قانونی او پرداخت کند.
بنابراین، اگر کارگر تا زمان فوت خود مرخصی استحقاقی استفادهنشده یا مرخصی ذخیرهشده از سالهای قبل داشته باشد، مبلغ معادل آن بر اساس آخرین مزد و مزایای فرد محاسبه و در زمان تسویه حساب، به ورثه قانونی او پرداخت میشود.
اما در صورتی که کارگر مرخصی استفادهنشده یا ذخیرهشدهای نداشته باشد، طبیعتاً مبلغی بابت مرخصی به وراث تعلق نمیگیرد.
بیشتر بخوانید: منظور از مالیات حقوق و دستمزد چیست؟ | بررسی نکات مهم محاسبه مالیات بر درآمد
نحوه محاسبه مرخصی مناطق محروم
| نوع اشتغال | مبنای قانونی | مرخصی سالانه | مرخصی اضافی مناطق محروم | 
|---|---|---|---|
| کارمند دولت | قانون مدیریت خدمات کشوری و مصوبات هیأت وزیران | ۳۰ روز | ۵ تا ۱۰ روز (بسته به منطقه) | 
| کارگر بخش خصوصی | قانون کار، ماده ۶۶ | ۲۶ روز کاری | ۵ هفته در مشاغل سخت و زیانآور | 
تعیین نوع مرخصی چگونه انجام می شود؟
در بعضی سازمانها پرسنل و در برخی، مدیران تعیین کننده نوع مرخصی هستند. در نرم افزار تحت وب حضور و غیاب کسرا مدیران منابع انسانی و صاحبان کسبوکارها میتوانند تعیین نوع مرخصی را خود بر عهده گیرند یا اینکه اجازه دهند خود پرسنل تعیینکنندهی نوع مرخصی خود باشند.
اعطای مرخصی در سامانه حضور و غیاب کسری چگونه انجام می شود؟
نحوه اعطای مرخصی در سامانه حضور و غیاب کسرا به تنظیمات سازمان و تصمیم مدیر مربوط میشود.
در این سامانه، مرخصیها را میتوان به سه روش ماهانه، سالانه یا روزانه تعریف کرد:
ماهانه: مدیر میتواند برای هر کارمند مثلاً ماهیانه ۲.۵ روز مرخصی در نظر بگیرد تا بهصورت خودکار به کاردکس او اضافه شود.
سالانه: در این حالت، کل مرخصی سالیانه (مثلاً ۳۰ روز برای قرارداد یکساله) در ابتدای سال یا هنگام شروع همکاری به فرد اختصاص داده میشود.
روزانه: ممکن است به هر کارمند در هر روز مقدار مشخصی (مثلاً ۲۰ دقیقه) مرخصی داده شود که میتواند همان روز از آن استفاده کند یا در کاردکس خود ذخیره کرده و بعداً یکجا استفاده کند.
این انعطافپذیری به مدیران اجازه میدهد تا بر اساس سیاستهای داخلی سازمان، نحوه اعطای مرخصی را شخصیسازی کنند.
محاسبه مانده مرخصی در نرم افزار کسرا چگونه است؟
مانده مرخصی (کاردکس) یکی از قابلیتهای اصلی نرم افزارهای حضور و غیاب است. در نرم افزار کسرا، محاسبه مانده مرخصی بهصورت خودکار انجام میشود و نیازی به محاسبه دستی ندارد؛ موضوعی که برای سازمانهایی با تعداد زیاد پرسنل اهمیت زیادی دارد.
ویژگی برجستهی این نرم افزار، انعطافپذیری بالا در تعریف و مدیریت انواع مرخصی است. مدیر یا کاربر سامانه میتواند متناسب با قوانین داخلی سازمان، انواع مرخصی مانند استحقاقی، استعلاجی، حق شیر، جانبازی، مرخصی تشویقی یا حتی مرخصیهای سفارشی را تعریف کند.
سیستم کسرا با توجه به تنظیمات انجامشده، بهصورت هوشمند میزان مرخصی استفادهشده و مانده هر کارمند را محاسبه کرده و در کاردکس فرد نمایش میدهد. این کار باعث میشود مدیران در هر زمان بتوانند وضعیت مرخصی پرسنل را بهصورت دقیق و لحظهای مشاهده کنند.
بیشتر بخوانید: قانون کار چیست؟ | بررسی مهم ترین قوانین کار و تامین اجتماعی

پارامترهای ویژه مانده مرخصی در نرم افزار کسرا
محاسبه لحظهای مانده مرخصی:
در نرمافزار حضور و غیاب تحت وب کسرا، پرسنل میتوانند بهصورت آنلاین و لحظهای میزان مانده مرخصی خود را مشاهده کنند. نیازی به گذشت ۲۴ ساعت یا یک هفته نیست و کارمندان میتوانند در کارتابل خود وضعیت مرخصی خود را ببینند. در کسرا، مرخصیها با عنوان کاردکس ثبت میشوند که در برخی سازمانها به آن کارتکس روزانه کارگری نیز گفته میشود.
گزارشگیری دقیق:
سامانه کسرا امکان گزارشگیری کامل از مانده مرخصی را برای مدیران و پرسنل فراهم میکند. این گزارشها، مشابه یک صورتحساب ریز بانکی، جزئیات استفاده از مرخصیها را نشان میدهند؛ از جمله تعداد روزها و ساعتهای مرخصی و تاریخ دقیق استفاده.
موتور قوانینساز:
با این قابلیت، مدیران میتوانند انواع مرخصی و قوانین مرتبط با اعطای آن را تعریف کنند. برای مثال، میتوان سقف و کف مرخصی ماهانه هر کارمند را تعیین کرد یا مراحل تایید درخواست مرخصی را مشخص نمود.
موتور گزارشساز:
مدیران میتوانند گزارش جامع مانده مرخصی پرسنل را در تاریخ مشخص تهیه کنند و با تحلیل این دادهها، تصمیمگیری دقیقتری در مورد عملکرد و مدیریت منابع انسانی داشته باشند.
موتور گردش کار
موتور گردش کار یکی از بخشهای مهم مانده مرخصی (کاردکس) در نرم افزار حضور و غیاب کسرا است و مراحل تایید مجوزهای پرسنل را مشخص میکند.
ویژگیها و قابلیتهای اصلی آن عبارتند از:
تعریف انواع کاردکس مورد نیاز سازمان مانند کاردکس مانده مرخصی، استراحت به جای اضافهکار و غیره.
امکان تعریف آیتمهای قانونی و کارکردی که بر کاردکس افزاینده یا کاهنده هستند.
تنظیم دورههای مختلف کاردکس و تعیین روش اعطا یا کسر مرخصی (روزانه، ماهانه، ابتدای یا انتهای دوره).
تعریف فرمولهای محاسبه مرخصی و مانده کاردکس و قوانین مربوط به انتقال مانده به دوره بعد.
برقراری ارتباط بین مانده کاردکس و مجوزهای خاص برای پرسنل.
امکان مشاهده و کنترل کامل کاردکس توسط پرسنل و مدیران با نمایش تمام جزئیات.
با این قابلیتها، سامانه کسرا مدیریت مرخصی و سایر مجوزهای کارکنان را ساده، دقیق و قابل رصد میکند.
بیشتر بخوانید: منظور از شناوری ساعت کار اداری یا ساعت کار منعطف چیست؟

جمع بندی انواع مرخصی در قانون کار
در این مقاله تلاش کردیم با شرح قوانین مرخصی و بررسی تفاوت های انواع مرخصی در قانون کار، به پرسش هایی که در این زمینه به طور معمول مطرح می شود پاسخ دهیم. از آنجا که تمام افراد شاغل و مشمول قانون کار در مدت زمان اشتغال خود ممکن است به انواع مرخصی نیاز داشته باشند لازم است تا با قوانین انواع مرخصی در قانون کار آشنا بوده تا بهتر بتوانند در مورد زمان مرخصی و نحوه اخذ مرخصی از کارفرما برنامه ریزی کنند.
سوالات متداول درباره انواع مرخصی
 مرخصی ازدواج و فوت اقوام جدای از مرخصی سالانه محاسبه می شود؟
مرخصی ازدواج:
مرخصی ازدواج از مرخصیهای ضروری برای کارمندان است. بر اساس ماده ۷۳ قانون کار، کارکنان میتوانند تا ۳ روز مرخصی با حقوق برای ازدواج استفاده کنند. این نوع مرخصی جزو مرخصی استحقاقی نیست و قابل انتقال یا معوق کردن به زمان دیگری نمیباشد.
مرخصی فوت:
کارکنان همچنین میتوانند در صورت فوت یکی از اقوام درجه یک (همسر، پدر، مادر یا فرزند) تا ۳ روز مرخصی با حقوق استفاده کنند.
این مرخصیها به منظور حمایت از کارمندان در مواقع ضروری و مهم زندگی پیشبینی شدهاند و از مزایای قانونی آنها محسوب میشوند.
 طبق قانون اداره کار چند روز مرخصی استحقاقی در سال و ماه به کارمندان تعلق می گیرد؟
مرخصی استحقاقی، براساس ماده ۶۵ قانون کار، حق قانونی هر کارمند و کارگر است و به روزهایی اشاره دارد که فرد بدون حضور در محل کار از حقوق و مزایای شغلی برخوردار است.
مدت مرخصی: به طور معمول، مرخصی استحقاقی ۲۶ روز کاری در سال است (برخی سازمانها ۳۰ روز در نظر میگیرند).
کارهای سخت و زیانآور: کارکنان شاغل در مشاغل سخت و زیانآور میتوانند تا ۵ هفته در سال از مرخصی استحقاقی بهرهمند شوند و معمولاً این مرخصی در دو بازه زمانی در طول سال قابل استفاده است.
ذخیره مرخصی: افراد میتوانند بخشی از مرخصی سالانه خود را استفاده نکرده و برای سال بعد ذخیره کنند.
 آیا مرخصی استحقاقی حج از مرخصی سالانه کم می شود؟
کارکنان برای انجام حج واجب (تمتع) میتوانند از مرخصی حج استفاده کنند. بر اساس ماده ۶۷ قانون کار:
هر فرد فقط یک بار در طول دوران اشتغال خود مجاز به استفاده از مرخصی ۳۰ روزه حج است.
این مرخصی جدا از مرخصی سالانه است و از مرخصی استحقاقی سالانه کسر نمیشود.
در صورتی که فرد مرخصی استحقاقی کافی نداشته باشد، مرخصی حج به صورت بدون حقوق منظور میشود.

4 پاسخ
آیا امکان تفکیک نوع مرخصی با استفاده ار نرم افزار حضور و غیاب کسرا وجود داره؟ منظورم مرخصی ساعتی، روزانه یا استعلاجی هست.
اگر منظور شما از نوع مرخصی این است که در کسرا قابلیت تعریف انواع مختلف کاردکس وجود دارد باید پاسخ دهیم بله وجود دارد مثلا شما می توانید کاردکس استعلاجی مجزا از کاردکس مرخصی تعریف کنید یا کاردکس حق شیر یا هرنوع کاردکسی که بخواهید که هرکدام این کاردکس ها می تواند کدهای کاهنده مجزا از هم داشته باشد مثلا کلیه مجوزهای استحقاقی ساعتی یا روزانه از کاردکس استحقاقی کسر شود. یا کلیه استعلاجی های روزانه یا ساعتی از کاردکس استعلاجی کسر شود .این کدهای مجوز می توانند به صورت مجزا تعریف واستفاده شوند.قابل گزارش گیری نیز می باشند.
سلام مقاله خوبی بود من کارمند درشرکت خصوصی هستم و فرزندم چند روز دیگه به دنیا می آید چند روز میتوانم مرخصی بروم برای تولد فرزندم؟
با تشکر
با سلام
دو هفته مرخصی تشویقی در صورت به دنیا آمدن فرزند برای مردان در بخش خصوصی در نظر گرفته شده است.