تکنولوژی ویدیو آنالیتیک دوربین مداربسته چیست و چه قابلیت‌ هایی دارد؟

تکنولوژی ویدیو آنالیتیک دوربین مداربسته که به آن ویدئو آنالیتیک نیز گفته می‌شود، قابلیتی هوشمند برای تجزیه و تحلیل تصاویر ضبط‌شده توسط دوربین‌ها فراهم می‌کند. این فناوری قادر است رخدادهای مختلف را شناسایی و بررسی کند، از جمله:

• تشخیص سن و جنسیت افراد

• شناسایی رفتارهای مشکوک

• تشخیص چهره

• تعریف و پایش مناطق ممنوعه

استفاده از ویدئو آنالیتیک نسبت به نظارت مستقیم توسط اپراتورها، دقت و اعتماد بیشتری دارد و احتمال خطای انسانی را به حداقل می‌رساند.

یکی از مهم‌ترین مزایای این فناوری، صرفه‌جویی در زمان و مدیریت آسان اطلاعات است. برای مثال، اگر بخواهید خودرویی با پلاک مشخص را میان تصاویر ضبط‌شده پیدا کنید، کافی است شماره پلاک را وارد کنید تا سیستم به‌طور خودکار آن را شناسایی کند.

ویدئو آنالیتیک مبتنی بر هوش مصنوعی تحولی بزرگ در سیستم‌های نظارت تصویری ایجاد کرده و امکانات جدیدی برای امنیت و مدیریت فضاها فراهم کرده است. در ادامه، این مقاله به بررسی دقیق‌تر تکنولوژی آنالیتیک دوربین مداربسته می‌پردازد.

منظور از ویدیو آنالیتیک در دوربین مداربسته چیست؟

پردازش تصویر یکی از ویژگی‌های پیشرفته دوربین‌های مداربسته است. برای تحلیل دقیق تصاویر ضبط شده، در ساخت دوربین‌ها از تکنولوژی ویدئو آنالیتیک استفاده می‌شود. این فناوری امکان تجزیه و تحلیل هوشمند تصاویر را فراهم می‌کند و می‌تواند فعالیت‌های مختلفی را شناسایی کند، از جمله:

• تشخیص عبور از خطوط تعریف‌شده (Line Crossing)

• شناسایی هویت افراد

• تشخیص حرکت (Motion Detection)

• تشخیص نفوذ به مناطق ممنوعه

استفاده از ویدئو آنالیتیک بسیار ساده است و با چند کلیک می‌توان تصاویر ضبط‌شده را بر اساس افراد، وقایع، زمان و مکان تحلیل کرد. این قابلیت باعث می‌شود دیگر نیازی به حضور طولانی اپراتورها پشت سیستم نباشد و یافتن تصاویر خاص و پردازش آن‌ها به‌طور خودکار انجام شود.

علاوه بر جنبه امنیتی، این تکنولوژی کاربردهای تجاری نیز دارد. به‌عنوان مثال، یک مرکز تجاری می‌تواند با استفاده از آن به‌راحتی تعداد افراد حاضر در مجموعه را در ساعات و روزهای مختلف ثبت کند. از نظر امنیتی، ویدئو آنالیتیک امکان شناسایی ترددهای مشکوک و غیرمعمول را فراهم می‌کند؛ برای نمونه، اگر فردی بیش از دو دقیقه در راه‌پله بماند، سیستم به‌طور خودکار این رویداد را ثبت می‌کند.

به‌طور خلاصه، ویدئو آنالیتیک نه تنها فرآیند نظارت تصویری را هوشمند و دقیق‌تر می‌کند، بلکه مدیریت امنیت و بهره‌وری تجاری را نیز به‌طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد.

بیشتر بخوانید: خرید انواع دوربین مداربسته + لیست قیمت دوربین مدار بسته

ویژگی‌ ها و قابلیت های ویدیو انالیتیک دوربین مداربسته 

با استفاده از تکنولوژی ویدیو آنالیتیک دیگر نیازی به اپراتور نیست که این موجب شده در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود. با چند کلیک ساده می‌توانید در بین تصاویر ضبط شده، تصویر موردنظر را پیدا کنید که این باعث شده در زمان صرفه‌جویی شود. استفاده از این روش برای آنالیز و تجزیه‌وتحلیل تصاویر با کاهش خطا همراه است در صورتی که آنالیز دستی تصاویر توسط اپراتور با خطا همراه خواهد بود. فعالیت‌ها و رخدادها را می‌توان مدیریت و کنترل نمود و مانع از بروز بسیاری از رخدادها شد.

تکنولوژی آنالیتیک دوربین مداربسته در مکان‌های مختلفی مانند اتوبان‌ها، جاده‌ها، اداره‌ها، منازل و واحدهای تجاری کاربرد دارد. از قابلیت‌های تکنولوژی ویدیو آنالیتیک می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: 

تشخیص حرکت Motion Detection  تکنولوژی ویدیو انالیتیک 

محیطی که دوربین مداربسته تصاویر آن را ضبط می‌کند، می‌تواند هر حرکتی که در محیط مورد‌نظر انجام می‌شود را تشخیص دهد. بر اساس این قابلیت دوربین مداربسته تصاویر را هنگامی ضبط می‌کند که حرکتی انجام شود. در هر لحظه دوربین مداربسته یک فریم را با فریم قبل و بعد از خود مقایسه و با تشخیص کوچکترین حرکت شروع به تصویربرداری محیط می‌کند. این قابلیت بهترین گزینه برای انبارها است؛ چون در انبارها رفت‌وآمد زیادی انجام نمی‌شود و اگر به طور مداوم تصویربرداری صورت بگیرد حافظه هارد پر می‌شود. اگر این قابلیت را فعال کنید به محض ورود سوژه دوربین مداربسته شروع به تصویربرداری می‌کند.‌

شمارش افراد People counting با تکنولوژی آنالیتیک 

برای این که از این ویژگی دوربین‌های مداربسته آنالیتیک استفاده کنید باید از نصاب بخواهید این قابلیت را برای شما تنظیم کند. برای مدیریت نیروی انسانی این ویژگی بسیار کارآمد است. تعداد افرادی که از یک نقطه مشخص حرکت می‌کنند را با استفاده از این تکنولوژی می‌توان شمارش نمود. به عنوان نمونه در یک فروشگاه تعداد خریداران و تعداد کالای فروخته شده را می‌توان مشخص نمود. با استفاده از این تکنولوژی زمان شلوغی فروشگاه، تعیین تعداد مشتریان بازدید‌کننده از یک مکان تجاری، گسترش و بهبود بازاریابی و تبلیغات، کنترل و نظارت بر عملکرد روزانه آن‌ها را می‌توانید، تشخیص دهید.

تشخیص نفوذ Intrusion Detection

با استفاده از این قابلیت می‌توانید از دسترسی افراد به مکان‌های محرمانه و حساس جلوگیری کنید. مدیران و صاحبان کسب‌وکار همیشه دغدغه حفاظت از مدارک و اموال خود را دارند. با این تکنولوژی با خیال راحت می‌توانید با ضبط تصاویر از اموال و مدارک خود محافظت کنید. با تنظیم این قابلیت دوربین مداربسته به محض این که فردی وارد مکان محرمانه‌‌ای که مدارک و اموال شما هستند، شود تصویر او ضبط می‌شود. این قابلیت به دوربین مداربسته این امکان را می‌دهد که تمامی رویدادهای غیرمجاز را ثبت کند. با استفاده از این قابلیت‌ دیگر به استخدام اپراتور نیازی نیست تا تصاویر ارسالی از دوربین‌ها را نظارت کند که این موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها خواهد شد. 

رفت‌وآمد در محدوده‌های حساس مانند محوطه‌های امنیتی فرودگاه، بندر و مناطق صنعتی را می‌توان کنترل نمود و رفت‌وآمدها به آن‌ها را محدود کرد. اگر در محل حضور نداشته باشید، می‌توانید بر روی تلفن همراه و تبلت خود هشدارهای آلارم را از راه دور دریافت نمایید. 

بیشتر بخوانید: فیس دیتکشن Face Detection چیست و در کجاها کاربرد دارد؟

قابلیت عبور از خط 

قابلیت عبور از خط به معنی ایجاد خطوط فرضی در تصویر است. با استفاده از این قابلیت می‌توانید، افراد مختلفی که به یک منطقه مشخص وارد می‌شوند را تشخیص دهید و از ورود افراد اطلاع پیدا کنید. در صورتی که آلارم در سیستم مدار بسته وجود داشته باشد، می‌توانید تنظیمات لازم در آن را انجام دهید تا آلارم صوتی در صورت عبور افراد غیرمجاز ایجاد شود. پیدا کردن مدارک و شواهد از تصاویری که دوربین مداربسته ضبط کرده تا نشان دهد ورود غیرمجاز به محدوده ممنوعه انجام شده کاری دشوار و زمان‌بر است.

وجود تکنولوژی آنالیتیک در دوربین مداربسته موجب شده شما در کوتاه‌ترین زمان بتوانید ورود غیرمجاز افراد را تشخیص دهید. در هنگام خرید دوربین مداربسته توجه کنید. دوربین تکنولوژی آنالیتیک داشته باشد.

فنس مجازی 

با استفاده از این تکنولوژی قسمتی از تصاویر را می‌توان، مشخص نمود و آن را برای سیستم تعریف نمود با وارد و خارج شدن فردی از محدوده مورد نظر آلارم صدا می‌دهد.‌ به عنوان نمونه اگر در منطقه مشخص شده بیش از 10 دقیقه کسی بماند، آلارم صدا می‌دهد؛ چون مشکوک بودن آن را دوربین مداربسته تشخیص خواهد داد.

نقشه گرمایی Heat Map

با استفاده از این قابلیت دوربین مداربسته میزان تراکم جمعیت در مکان مورد‌نظر را می‌تواند، تشخیص دهد. این قابلیت در فروشگاه‌های بزرگ و مراکز تجاری کاربرد فراوانی دارد. از پراکندگی مشتریان در فروشگاه می‌توان اطلاع یافت تا فروشگاه را بتوان مدیریت نمود. 

تشخیص پلاک

دوربین مداربسته آنالیتیک می‌تواند، پلاک خودرو را شناسایی و آن را ضبط کند حتی هنگامی که خودرو در حال حرکت است. این نوع دوربین‌ها بسیار حرفه‌‌ای هستند و می‌توانند با جزئیات بالا به ضبط تصاویر بپردازند.

بیشتر بخوانید: نرم افزار پلاک خوان هوشمند کسرا

مهم ترین کاربردهای تکنولوژی ویدئو انالیتیک 

از کاربردهای تکنولوژی آنالیتیک دوربین مداربسته به گزینه‌های زیر می‌توان اشاره نمود:

بیشتر بخوانید: آموزش نصب دوربین مدار بسته به صورت تصویری

نحوه عملکرد ویدیو آنالیتیک دوربین مداربسته

ویدئو آنالیتیک (Video Analytics) در اصل مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها و پردازش‌های هوشمند است که تصاویر ضبط‌شده توسط دوربین‌های مداربسته را به‌صورت خودکار تحلیل و تفسیر می‌کند. عملکرد این فناوری را می‌توان در چند مرحله اصلی توضیح داد:

۱. ضبط و دریافت تصویر

• دوربین‌های مداربسته، تصاویر محیط را به صورت فریم به فریم ضبط می‌کنند.

• کیفیت تصاویر (وضوح، نرخ فریم، رنگ و نور) تأثیر مستقیم بر دقت آنالیتیک دارد.

• برخی دوربین‌ها پردازش را روی خود دوربین انجام می‌دهند (Edge-based Analytics) و برخی پردازش را به سرور مرکزی می‌فرستند (Server-based Analytics).

۲. پیش‌پردازش تصویر (Image Preprocessing)

قبل از تحلیل واقعی، تصاویر از نظر کیفیت و ثبات آماده‌سازی می‌شوند:

• تثبیت تصویر (Image Stabilization): حذف لرزش دوربین برای جلوگیری از تشخیص اشتباه حرکت.

• کاهش نویز (Noise Reduction): بهبود تصویر در شرایط نوری ضعیف یا محیط‌های پر از نویز.

• تصحیح نور و کنتراست (Brightness/Contrast Adjustment): برای شناسایی دقیق‌تر سوژه‌ها و جزئیات.

۳. شناسایی و جداسازی سوژه‌ها (Object Detection)

• الگوریتم‌های هوش مصنوعی یا یادگیری ماشین، سوژه‌ها (افراد، خودروها، اشیا) را از زمینه ثابت تصویر جدا می‌کنند.

• این مرحله مهم‌ترین بخش ویدئو آنالیتیک است و شامل:

  • تشخیص حرکت (Motion Detection): شناسایی تغییرات بین فریم‌ها.

  • تفکیک اشیا از پس‌زمینه (Background Subtraction): برای محیط‌های پرترافیک یا ثابت.

۴. تحلیل و طبقه‌بندی (Behavior Analysis / Classification)

پس از شناسایی سوژه‌ها، سیستم شروع به تحلیل دقیق می‌کند:

• تشخیص رفتار مشکوک: ایستادن طولانی در یک مکان، عبور غیرمجاز از خطوط فرضی، حرکات غیرعادی.

• تشخیص هویت یا جنسیت/سن: استفاده از الگوریتم‌های تشخیص چهره و هوش مصنوعی.

• تشخیص خودرو و پلاک: شناسایی پلاک‌ها حتی در حال حرکت.

• شمارش افراد و تراکم جمعیت (People Counting / Heat Map): بررسی تعداد افراد و نقاط شلوغ.

5. اعلان هشدار و ثبت وقایع (Alerting & Event Logging)

• اگر رخداد مشخصی اتفاق بیفتد (مثل نفوذ، عبور از خط، تجمع مشکوک)، سیستم آلارم صوتی یا تصویری صادر می‌کند.

• تمام رخدادها به صورت گزارش ویدئویی و آماری ذخیره می‌شوند تا بعداً بتوان تحلیل دقیق‌تر انجام داد.

6. قابلیت کنترل و مدیریت از راه دور

• سیستم‌های ویدئو آنالیتیک مدرن امکان دسترسی آنلاین از موبایل، تبلت یا کامپیوتر را دارند.

• اپراتور می‌تواند به صورت زنده رفتار افراد، ورود و خروج خودروها، و تراکم جمعیت را مانیتور کند.

• تنظیمات هشدارها و قوانین تحلیل را می‌توان دلخواه تغییر داد بدون نیاز به حضور فیزیکی.

جمع بندی تکنولوژی ویدیو آنالیتیک دوربین مداربسته

تکنولوژی ویدئو آنالیتیک یا همان تجزیه‌وتحلیل ویدئو با وضوح بالا و کیفیت بالا تصاویر را ضبط می‌کند. بنابراین دوربین مداربسته‌ای که در ساخت آن از این تکنولوژی استفاده شده با کیفیت بالایی تصاویر را ضبط می‌کند. با استفاده از این تکنولوژی می‌توان افرادی که به محل مورد‌نظر وارد می‌شوند را کنترل و تعداد آن‌ها را شمارش نمود. دوربین‌های که تکنولوژی آنالیتیک دارند، می‌توانند، حرکت را تشخیص دهند و شروع به تصویربرداری کنند.

در این مقاله به طور کامل به قابلیت‌ها و ویژگی‌های دوربین مداربسته آنالیتیک پرداخته‌ایم.