تعطیل کاری چیست؟ نحوه محاسبه تعطیل کاری

تعطیل کاری چیست؟ در قانون کار بندهای بسیار مهمی وجود دارد که درباره تعطیل کاری توضیح داده است. اگر بخواهیم به دو ماده مهمی که در قانون کار به موضوع تعطیل کاری پرداخته‌اند اشاره کنیم می‌توانیم ماده 62 و 63 قانون کار را نام ببریم. در ماده 62 به این ‌صورت بیان شده که جمعه روز تعطیل برای کارگران است و مزایای مربوط به این روز باید به‌صورت کامل از سمت کارفرما به کارگر پرداخت شود. حال شاید سؤالی برایتان به وجود بیاید که آیا تعطیل کاری فقط به جمعه مربوط است؟ در ادامه درباره تعطیلات رسمی و تعطیل کاری بیشتر صحبت خواهیم کرد.

منظور از تعطیل کاری چیست؟

منظور از تعطیل کار این است که کارگر در روزهای تعطیل رسمی نیز باید بدون نیاز به کار کردن از حقوق و بیمه و مزایا برخوردار شود اگر کارگر در روزهای تعطیلی رسمی کار کند و به‌جای آن روز دیگری تعطیل نباشد ساعات کاری که مضاف بر ساعات تعیین شده کارکرده به‌عنوان اضافه کاری برای او محاسبه خواهد شد. به طور کلی می‌توان گفت تعطیل کاری در قانون کار تعریف نشده است و به‌طورکلی می‌توان گفت ساعات کاری مضاف بر ساعات کاری تعیین‌شده به‌عنوان اضافه کاری محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: امکانات نرم افزار حضور غیاب آنلاین کسرا

تعطیل کاری چیست؟ نحوه محاسبه تعطیل کاری

قانون تعطیل کاری وزارت کار     

یکی از مهم ترین روزهای تعطیل که براساس قانون تعطیل کاری در قانون کار برای کارگران در نظر گرفته شده است تعطیلات هفتگی است و اشاره به تعطیلاتی دارد که به ازای کار در روزهای هفته این روز به عنوان تعطیلی تعیین شده است. بر مبنای اصل 17 قانون اساسی، روز جمعه از روزهای تعطیل رسمی است که برای کارگران و کارمندان دولت به عنوان روز تعطیل مقرر شده است. از طرفی براساس ماده 60 قوانین تعطیل کاری ؛ روز جمعه به عنوان روز تعطیل هفتگی کارگران محسوب میشود.  البته موارد استثنائی هم برای آن در نظر گرفته شده که از جمله می توان به مشاغل خدمات عمومی اشاره کرد که در صورت ضرورت می توان روز تعطیل جمعه را به روز دیگری با توافق طرفین منتقل کرد. البته در صورتی که کارگران از روز تعطیل جمعه استفاده نکنند باید بر طبق اضافه کاری در روز تعطیل رسمی 40 درصد اضافه حقوق دریافت کنند.

از طرفی براساس قانون کار در روزهای تعطیل اگر روزهای کاری در طول هفته کمتر از 6 روز باشد، حقوق روز تعطیل هفتگی کارگران به میزان یک ششم کل حقوق دریافتی برای روزهای کاری در هفته محاسبه می شود. اما در صورتیکه روزهای کاری 5روز در هفته و 44 ساعت کار باشد، با وجود دو روز تعطیلی، حقوق دو روز تعطیلی معادل حقوق روزانه کارگر می باشد. براساس قانون تعطیل کاری در قانون کار یکی دیگر از انواع تعطیلات در قانون کار تعطیلات رسمی است که به دلیل اعیاد یا مناسبت های مذهبی در نظر گرفته شده است. که تقریبا نزدیک به 26 روز در تقویم رسمی کشور به عنوان تعطیلات رسمی مناسبتی تعیین شده است. براساس قانون اداره کار کارگران می توانند از این تعطیلات استفاده کنند و کارفرما نمی تواند آنها را وادار به کار اضافه کند و یا اینکه آن روزها را جزء روزهای مرخصی کارگران محاسبه کند! روز کارگر هم یک روز تعطیل دیگری است که مختص کارگران قانون اداره کار ایران در ماده 63 آن را تعیین کرده است.

با توجه به قانون اضافه کار روز تعطیل و فرمول تعطیل کاری ۱۴۰۲در برخی مشاغل که به صورت شبانه روزی فعالیت می کنند و گاهی در روز تعطیل نیز مشغول کار و در شیفت کاری هستند از آنجایی که کارگر از قبل با کارفرما توافق کرده و از ساعات و نحوه شیفت کاری مطلع بوده است و با علم به این موارد آن را پذیرفته است از نظر قانونی منعی برای کار وجود ندارد. اما برمبنای همین قانون تعطیل کاری و جمعه کاری در صورتی که کارفرما در روزهای جمعه و تعطیل رسمی بدون توافق و رضایت کارگر،  کارگران را به اجبار به کار گیرد براساس قانون کار در روزهای تعطیل می توان به او اتهام کار اجباری را زد. با اشاره به ماده 172 قانون کار  و با توجه به قانون تعطیل کاری در قانون کار و فرمول تعطیل کاری ۱۴۰۲ کارفرمای متخلف محکوم به پرداخت اجرت المثل کار انجام شده و پرداخت خسارت به کارگر است. از طرفی با در نظر گرفتن شرایط و امکانات کارفرما با توجه به نحوه محاسبه جمعه کاری و تعطیل کاری از 91 روز تا یک سال و جریمه نقدی 50 تا 200 برابر حقوق روزانه محکوم می شود.

بیشتر بخوانید: قانون کار چیست؟ | بررسی مهم ترین قوانین کار و تامین اجتماعی

فرمول محاسبه تعطیل کاری

در قانون تعطیل کاری، در روزهای تعطیل حقوق از روزهای عادی بیشتر است. در محاسبه تعطیل کاری، ضریب تعطیل کاری به میزان حقوق اضافه می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت که حقوق یک روز تعطیل کاری ۴۰ درصد از دستمزد روزهای دیگر بیشتر است. مثلاً اگر دستمزد کارمندی روزانه 300 هزار تومان باشد، در یک روز تعطیل کاری حقوق تعطیل کاری او به ۴۴۰ هزار تومان خواهد رسید. اختلاف دستمزد به این علت است که کارمند برای پیشبرد کسب و کار در روز تعطیل مشغول به کار است.

همان طور که بیان کردیم محاسبه تعطیل کاری با ضریب ۴۰ درصد بیشتر از دستمزد روزانه است. برای محاسبه تعطیل کاری می‌توانید از فرمول‌های زیر استفاده کنید:

فرمول محاسبه تعطیل کاری

محاسبه آنلاین تعطیل کاری چگونه انجام می شود؟

تعطیل کاری در قانون کار با این عنوان تعریف نشده است و در صورتیکه که کارگران در روزهای تعطیل رسمی کار کنند و روز دیگری را به جای آن تعطیل نباشند؛ این ساعات تعطیل کاری تحت عنوان اضافه کاری محاسبه می شود؛ تعطیل کاری به نوعی اضافه کاری در روز تعطیل (به جز روزهای جمعه) است و محاسبه اضافه کاری روز تعطیل مانند نرخ اضافه کاری 40% بیشتر از حقوق ساعات کاری عادی است و مانند اضافه کاری محاسبه می شود. طبق ماده 59 قانون اداره کار، حقوق کارگران برای هر ساعت تعطیل کاری؛ 40% اضافه بر دستمزد برای هر ساعت کار عادی محاسبه می شود.

در برخی موارد کارگران 5 روز از هفته را کار می کنند و ساعات کاری آنها مجموعا 44 ساعت است که در این صورت حقوق و دستمزد تعطیل کاری برای آنها برابر مجموع 40% با دستمزد ساعات کار عادی می شود. و بر طبق قانون با توجه به اینکه روزهای کار کمتر از 6 روز در هفته است مطابق یک ششم دستمزد هفته را دریافت می کنند. ممکن است محاسبه میزان اضافه کاری در روزهای تعطیل دشوار بنظر برسد. شما برای محاسبه تعطیل کاری به راحتی می توانید از سایت هایی مانند آتیه،  کارتبان و غیره محاسبه آنلاین تعطیل کاری را انجام دهید.

نرخ تعطیل کاری چقدر است؟

همانطور که پیش از این هم اشاره شد تعطیل کاری به نوعی اضافه کار تعطیل کاری (به جز روز جمعه) است؛ بنابراین حقوق روزهای تعطیل رسمی براساس ماده 59 قانون کار به میزان 40% بیشتر از حقوق روزهای عادی محاسبه و پرداخت می شود. نحوه محاسبه حقوق روزهای تعطیل رسمی مانند محاسبه اضافه کاری است و میتوان نحوه محاسبه اضافه کاری در روزهای تعطیل رسمی  و نرخ تعطیل کاری را از فرمول تعطیل کاری زیر بدست آورد:

حقوق اضافه کاری به ازای هر روز= مجموع ساعات اضافه کاری در روز *140%

حقوق اضافه کاری به صورت ماهیانه= مجموع ساعات اضافه کاری در ماه *140%

همانطور که مشاهده میکنید نحوه محاسبه اضافه کاری روز تعطیل در فرمول بالا به طور دقیق بیان شده که با استفاده از فرمول تعطیل کاری میتوانید حقوق روزهای تعطیل رسمی کارگران را محاسبه کنید.

بیشتر بخوانید: تهیه لیست حضور و غیاب کارکنان

فرمول محاسبه تعطیل کاری

تفاوت تعطیل کاری و جمعه کاری در چیست؟

بسیاری تعطیل کاری و جمعه کاری معادل یکدیگر در نظر می گیرند. این در حالی است که در محاسبه تعطیل کاری و جمعه کاری تفاوت وجود دارد که در ادامه به آن پرداخته ایم.

فرض کنید کارگری ماهانه 3,000,000 تومان حقوق می‌گیرد، یعنی مزد روزانه وی تقریباً 100,000 تومان است. در زیر به بررسی جمعه کاری و تعطیل کاری خواهیم پرداخت.

تعطیل کاری یعنی:  زمانی که کارفرما به کارگر می‌گوید که بجای یکی از روزهای هفته، جمعه سرکار بیاید. در این صورت 40 درصد به حقوق ماهانه وی اضافه می‌شود و حقوق ماهانه او 3,040,000 محاسبه می‌شود.

جمعه کاری: به زمانی که کارگر کل هفته را به سرکار می‌آید و کارفرما از او می‌خواهد که جمعه را نیز کار کند جمعه کاری میگویند. در این صورت فرمول زیر برای محاسبه جمعه کاری در نظر گرفته شده است:

دستمزد هر ساعت کاری × 1.8

در ادامه موضوع بالا را با یک مثال بررسی خواهیم کرد: فرض کنید که کارگری هم جمعه و یک روز تعطیل رسمی وسط هفته را کار کرده است. در این حالت با توجه به آن که او دیگر هیچ روز تعطیلی ندارد در این حالت برای روز جمعه او هم جمعه کاری و هم اضافه کاری محاسبه می‌شود و 180٪ مزد این روز او خواهد بود. در این حالت برای روز تعطیل رسمی وسط هفته فقط اضافه‌کاری تعلق می‌گیرد که برابر با 140٪ می‌باشد.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره قوانین اضافه کاری و اضافه کاری کارگران

محاسبه اضافه کاری و جمعه کاری

تعطیل کاری شامل چه افرادی می‌شود؟

تعطیل کاری شامل افرادی است که در ارگان‌های دولتی مشغول به کارند یا از حقوق و مزایای اداره کار بهره‌مندند. این افراد با اضافه‌کاری یا کار در روزهای تعطیل می‌توانند حقوق بیشتری دریافت کنند. تعطیل کاری بر اساس ساعات کاری انجام شده به عنوان اضافه کاری محاسبه میشود اما جمعه کاری بر اساس ماده 59 قانون کار مشمول 40٪ مزد اضافه تر بر مزد روزانه کارگر میباشد.

بیشتر بخوانید: انواع مرخصی در قانون اداره کار؛ مدیریت مانده مرخصی پرسنل

منظور از روزهای تعطیل رسمی چیست؟

براساس قانون کار تعطیل کاری و با اشاره به ماده 62 و 63 این قانون در خصوص تعطیل کاری به صراحت بیان شده است که روز جمعه به عنوان روز تعطیل کارگران محسوب می شود و از طرفی کارفرما باید تمام حقوق و مزایای مربوط به روز جمعه را به کارگر پرداخت نماید. اما تعطیلات کارگران فقط برای روز جمعه نیست و سایر روزهای تعطیل رسمی (روزهای تعطیل مناسبتی) نیز به عنوان روزهای تعطیل کارگران در نظر گرفته می شود.

تعطیلات رسمی از جمله تعطیلات بر اساس مناسبت های ملی و مذهبی در قانون کار به عنوان روزهای تعطیل کارگران در نظر گرفته شده است. بر طبق قوانین تعطیل کاری استفاده از تعطیلات رسمی که در تقویم مشخص شده است حق طبیعی کارگران است و هیچ کارفرمایی نمی تواند کارگران را مجبور به کارکردن در روزهای تعطیل رسمی کند. از طرفی نمی توانند با حساب کردن روزهای تعطیل به عنوان مرخصی کارگر، آن را از روزهای مرخصی کارگران کم کنند.

علاوه بر آن، بر طبق ماده 63 قانون کار روز 11 اردیبهشت که با عنوان روز کارگر نام گذاری شده نیز روز تعطیل رسمی برای کارگران محسوب می شود و در محاسبه حقوق و مزایا، حقوق کارگران بر مبنای در نظر گرفتن ضریب تعطیل کاری انجام می شود.

کار در روزهای تعطیل رسمی اضافه کار تعطیل کاری محسوب می شود؟

در قانون کار برای محاسبه حقوق و مزایای تعطیل کاری یا اضافه کار تعطیل کاری ۱۴۰۲ نیز نکاتی مطرح شده است. در این زمینه می توان به مواد قانونی 62و63 قانون کار اشاره کرد که براساس ماده 62 قانون کار روزهای جمعه به عنوان روز تعطیل هفتگی کارگران بشمار می رود و حقوق، بیمه و مزایا برای کارگر بدون اجبار برای حضور در محل کار برای این روز به طور کامل بعنوان محاسبه تعطیل کاری ۱۴۰۲ در نظر گرفته می شود. از سوی دیگر ماده 63 قانون کار نیز در خصوص روزهای تعطیل رسمی در تقویم ایران و روز 11 اردیبهشت که روز کارگر است را به عنوان روزهای تعطیلات کارگران تعریف کرده است.

نحوه محاسبه تعطیل کاری 1402 به این صورت می باشد؛ در صورتی که کارفرما، کارگران را اجبار به کار در روز تعطیل رسمی کند و به نوعی تعطیل کاری انجام دهند به میزان ساعات کاری که انجام داده است به عنوان اضافه کاری محسوب می شود و حقوق و مزایای آن به عنوان اضافه کاری روز تعطیل و جداگانه محاسبه می شود. همچنین در حالی که کارگر روز تعطیل را در محل کار حضور داشته باشد و به جای آن روز در طول هفته یا ماه روز دیگری را تعطیل نباشد در حقیقت تعطیل کاری صورت گرفته و این ساعت اضافه کاری روز تعطیل ، به عنوان اضافه کار برای او در نظر گرفته خواهد شد.

بیشتر بخوانید: انواع شیفت کاری و نوبت کاری در قانون کار

ضریب اضافه کاری روزهای تعطیل چگونه محاسبه میشود؟

برای محاسبه ضریب اضافه کار تعطیل کاری با توجه به فرمول محاسبه تعطیل کاری 1402 در پرداخت حقوق لازم است هر ساعت کار را بر دستمزد هر ساعت ضرب کنید و سپس 40 درصد حقوق هر ساعت کار عادی را با آن جمع کنید تا ضریب اضافه کاری برای هر ساعت اضافه کار تعطیل کاری بدست آید. برای اضافه کار روز تعطیل کاری همانطور که پیش از این نیز گفته شد 40درصد بیش از روزهای کاری عادی حقوق پرداخت می شود. به طور مثال اگر کارگر یا کارمند در روز کاری عادی 300هزار تومان دریافتی دارد، حقوق او برای با محاسبه روزهای تعطیل کاری برای یک روز تعطیل کاری معادل 440هزار تومان می شود.

فرمول محاسبه تعطیل کاری 1402 به این موضوع اشاره دارد که با توجه به 40 درصد حقوق بیشتر از روز کار معمولی، اگر روز تعطیل جمعه را  مشغول کار باشد از آنجایی و هیچ روز دیگری را نیز به عنوان تعطیلی نداشته برای روز جمعه هم جمعه کاری و هم اضافه کار روز تعطیل محاسبه می شود و معادل 180% حقوق این روز به او پرداخت می شود. اما برای محاسبه حقوق روز تعطیل رسمی دیگر در صورت تعطیل کاری، فقط اضافه کاری معادل 140% به او پرداخت می شود.

ضریب اضافه کاری روزهای تعطیل چگونه محاسبه میشود؟

کلام آخر

ما در این مقاله تعطیل کاری، نحوه محاسبه تعطیل کاری و فرمول آن و تفاوت جمعه کاری و تعطیل کاری را بررسی کردیم، امیدواریم مطالب این مقاله برایتان مفید بوده باشد. در صورت وجود هرگونه سؤال در مورد این موضوع، با ما در ارتباط باشید.