فرهنگ سازمانی چیست و چرا در مدیریت کسب و کارها مهم است؟

 

یکی از موضوعاتی که امروزه در زمینه پیشرفت ارگان‌های مختلف مطرح می‌شود، بحث فرهنگ سازمانی یا Organizational Culture است. اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟ سطوح فرهنگ سازمانی کدام‌ها هستند؟ معرفی انواع فرهنگ سازمانی و… همگی سوالات مهمی هستند که در حوزه فرهنگ سازمانی مطرح می‌شوند. کارشناسان مختلفی در صدد پاسخ‌دهی به این سوالات برآمده‌اند و نظریه‌های مختلفی را در تعریف فرهنگ سازمانی ارائه داده‌اند. در ادامه راجع‌ به این موارد بیشتر صحبت خواهیم کرد. 

فرهنگ یک مفهوم جمعی است یا فردی؟

اما پیش از هرچیز‌، ابتدا کمی درمورد مفهوم خود کلمه فرهنگ توضیح می‌دهیم. درواقع می‌توان گفت که پیش زمینه درک بهتر مولفه‌های فرهنگ سازمانی، فهمیدن فرهنگ است. بنابراین به عنوان مقدمه‌ای برای مقایسه انواع فرهنگ سازمانی و توضیح آنکه تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی چیست، ابتدا کمی درمورد فرهنگ صحبت می‌کنیم. البته همه ما به صورت کاربردی با مفهوم فرهنگ آشنایی داریم؛ اما در تعریف معنی این کلمه، می‌توان گفت مجموعه‌ای از رفتارها، باورها و عقاید، نقطه نظرات و آداب و رسومی که در یک جمعیت به عنوان هنجار شناخته می‌شود را، فرهنگ گویند.

البته این یک تعریف کلی است و‌ فاکتورهای مختلفی که برای آن تعریف می‌شوند کلی هستند. مثلا مشخص کردن جمعیت در این تعریف نسبی است. جمعیت کوچک یک روستا می‌تواند نسبت به یک روستای دیگر فرهنگ متفاوتی داشته باشد به همین تفسیر، افراد متعلق به یک کشور یا قاره‌ را می‌توان در مقایسه با یک کشور و یا قاره دیگر، یک جمعیت فرهنگی مجزا به شمار آورد. 

همچنین مجموعه آداب و رسوم و هنجارهایی که فرهنگ‌ را تشکیل می‌دهند هم می‌تواند متفاوت باشد. مثلا اینکه کدام رفتارها عرف جامعه محسوب می‌شود نیاز به مشاهدات فراوانی دارد. شاید جالب باشد بدانید که قوانین یک جامعه تنها حافظ بخش کوچکی از این هنجارها هستند. مثلا توجه به چراغ راهنمایی و رانندگی هنگامی که قرمز است، به صورت همزمان یک هنجار و قانون اجتماعی به شمار می‌آید.

اما فرهنگ بخش بسیار وسیع تری از رفتارها و کنش‌های اجتماعی است و قاعدتا درمورد تمامی آن‌ها قوانین وجود ندارد. محققان و‌ روانشناسان همواره با رصد جامعه سعی می‌کنند بتوانند بزرگترین تغییرات فرهنگی مردم را که می‌تواند به واسطه تاثیرات تکنولوژی، افزایش و کاهش مهاجرت و… باشد، رصد کنند. بر همین اساس فرهنگ سازمانی هم دستخوش تغییر شده است و موارد مختلفی در تعریف رفتار فرهنگ سازمانی، توضیح داده می‌شود. 

همچنین بخوانید: معرفی نرم افزار حضور غیاب تحت وب کسرا

فرهنگ سازمانی چیست؟

اولین سوالی که در زمینه تعریف رفتار سازمانی به وجود می‌آید، این است که فرهنگ سازمانی چیست؟ رعایت فرهنگ سازمانی چه نتایجی را در بر خواهد داشت؟ و…. مولفه‌های فرهنگ سازمانی از مهم‌ترین مواردی هستند که می‌توان به کمک آن‌ها این مفهوم را تعریف کرد.  به علاوه انواع فرهنگ سازمانی هم وجود دارد که زیر شاخه‌های ریزتری از موضوع فرهنگ‌های سازمانی هستند. خود این مفهوم تنها یکی از زیر مجموعه‌های فرهنگی جوامع انسانی است. در ادامه بیشتر راجع به سطوح فرهنگ سازمانی صحبت خواهیم کرد. 

فرهنگ به عنوان ششمین مرحله از هفت مرحله تکاملی انسان روی زمین در نظر گرفته می‌شود. درواقع پس از شکل گیری نباتات و جامدات و‌موجودات دیگر، انسان پا به این کره خاکی گذاشت و باعث انقلاب فرهنگی شد. فرهنگ و خصیصه‌های رفتاری به صورت تخصصی مختص گونه انسان است و فقط برای او تعریف می‌شود. البته امروزه رشته‌هایی مربوط به رفتار شناسی حیوانات هم وجود دارند که به مطالعه کنش‌ها و رفتارهای حیوانات می‌پردازند؛ اما همانطور که اشاره کردیم، فرهنگ شیوه تمامی دسته فعالیت‌های انسانی را شکل می‌دهد و از این نظر بسیا حائز‌ اهمیت است. در خود همین جوامع و شهرهای انسانی هم، فعالیت در سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف، به نسبت تاریخچه وجود انسان بسیار کم است.

پس می‌توان گفت تعریف رفتار سازمانی یک مقوله جدید است که عمر آن به زمان تاسیس ادارات و حتی کمتر از آن برمی‌گردد. طبیعتا در دوران‌های رکود اقتصادی،‌جنگ‌های جهانی و…. کسی به پاسخ این سوال نمی‌پرداخت که رفتار سازمانی چیست؟ و انواع فرهنگ سازمانی کدام‌ها هستند؟ و… اما از آنجایی که امروزه رقابت بین واحد‌های مختلف برای کسب بازار کار و برند سازی بشدت افزایش یافته است، توجه به مفاهیمی مثل تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی،‌ انواع  فرهنگ سازمانی و مواردی از این دست، اهمیت فراوانی دارد. 

بیشتر بخوانید: مدیریت نسل زد Z؛ همه چیز در مورد نسل زد

اهمیت فرهنگ سازمانی برای سازمان‌ها

نکته مهم درمورد تعریف فرهنگ سازمانی، این است که باتوجه به نقطه نظرات مختلف محققان، باید کامل‌ترین تعبیر را که در بردارنده تعریف رفتار سازمانی و سطوح فرهنگ سازمانی به صورت همزمان است، انتخاب کرد. بر طبق تعریفی که راجع به فرهنگ داریم، و از آنجا که انواع فرهنگ سازمانی هم زیر مجموعه فرهنگ‌های انسانی است، می‌توان گفت که: منظور از فرهنگ سازمانی آن دسته از کنش‌ها و ارتباطات بین اعضای مختلف یک سازمان با یکدیگر، و یا بین کارکنان با افراد خارج سازمان است که روی تمامی فعالیت‌های یک ارگان واحد، اثرگذار است. همان طور که مشاهده می‌کنید، تعریف فرهنگ سازمانی به صورت کلی ارائه شده است. برای درک درست این تعریف و به کارگیری آن به صورت کاربردی باید با انواع فرهنگ سازمانی آشنا شوید که در ادامه اشاره خواهیم کرد. اما اهمیت این مقوله و اینکه رفتار سازمانی چیست و چگونه روی نتایج شما می‌تواند اثر گذار باشد، بحث دیگری است.

ثابت شده است که تبعات تصمیم‌ها و رفتارهای شما، خصوصا اگر از مدیران رده بالای یک سازمان باشید، تاثیر زیادی روی هزینه‌ها، بازار فروش، رضایت مشتریان و… می‌گذارد. بسیاری از مشکلات و اصطلاحا قفل‌های مانع پیشرفتی که بر سر راه سازمان‌های مختلف قرار می‌گیرند، پس از ریشه یابی به یک ایراد جزیی یا اساسی در بحث تعریف فرهنگ سازمانی (Org Culture) واحد مورد نظر مربوط می‌شوند. یک مثال بسیار کوچک درمورد اهمیت تعریف رفتار سازمانی این است که طی یک تحقیق که 7000 مدیر موفق از 130 کشور جهان و با فرهنگ‌های متفاوت در آن شرکت کردند، ثابت شد که 82% از این مدیران کاملا به اهمیت اجرای سطوح فرهنگ سازمانی واقف هستند و آن را یک‌ مزیت رقابتی مهم به شمار می‌آورند. 

چگونه فرهنگ سازمانی را شکل دهیم؟

اکنون که به صورت کلی شرح دادیم که فرهنگ سازمانی چیست، ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که چگونه فرهنگ سازمانی را شکل دهیم. توجه کنید که شکل دادن فرهنگ سازمانی می‌تواند تعاریف مختلفی داشته باشد؛ اما معمولا منظور از این موضوع ایجاد یک دایره روابط و هنجارهای سازمانی است که بتواند در جهت پیشرفت حداکثری سازمان عمل کند. ایجاد این دسته از رفتارها می‌تواند به طریق مختلفی صورت بگیرد. شما می‌توانید منشوری از هنجارهای مثبت را تبیین کنید و آن را به صورت یک قانون لازم الاجرا در سازمان خودتان در بیاورید. این می‌تواند ساده ترین راهکار مورد استفاده باشد اما وارد کردن کنش‌ها و رفتارهای مورد نظر در سطوح فرهنگ سازمانی (Organizational Culture) کار چندان راحتی نیست.

در ادامه اشاره خواهیم کرد که مولفه‌های فرهنگ سازمانی می‌تواند در لایه‌های مختلفی تعریف شود چرا که رفتار انسان‌ها لایه‌های مختلفی دارد. کما اینکه تعریف فرهنگ سازمانی برای یک واحد به خصوص، تنها از طریق نگارش قوانین نمی‌تواند انجام بگیرد. همانطور که اشاره کردیم هرچقدر هم که شما سعی کنید فرهنگ سازمانی را تنها در قالب یک سری قوانین در بیاورید، باز هم موفق نخواهید بود چرا که انسان نمی‌تواند مثل یک نرم افزار کامپیوتری و یا یک روبات برنامه ریزی شود. بنا براین باید علاوه بر قوانینی که بسته به شرایط واحد خودتان و فرهنگ مورد نظر وضع می‌کنید، یک سری هنجارها و کنش‌های مثبت را هم خودتان به صورت عملی و به صورت یک قانون نا نوشته در سازمان مربوطه پیاده کنید تا کارکنان به صورت خودکار در محیطی که یک رفتار خاص توسط مدیر آن و دیگر کارکنان رعایت می‌شود، قرار بگیرند و حتی به صورت غیر هوشمند رفتار مورد نظر را پیاده سازی کنند.

منظور از غیر هوشمند این است که محیط آنقدر برای بروز یک رفتار مهیا باید که فرد بدون اینکه خودش به صورت هوشمند انتخاب کند، خصلت مورد نظر را بروز دهد. مثلا اگر شما خودتان و دیگر همکاران و کارکنانتان به رعایت وقت شناسی عادت کرده باشید، طبیعتا یک کارمند جدید که شاید چندان وقت شناس نباشد هم، می‌تواند با قرار گرفتن در این محیط، بدون اینکه خودش متوجه شود، وقت شناسی را در خصیصه‌های رفتاری خودش بگنجاند. این اتفاق ریشه در غریزه دارد. یک محیط مناسب می‌تواند سطوح فرهنگ سازمانی را تا لایه‌های زیرین دستخوش تغییر قرار دهند. کاری که معمولا قوانین تبیین شده نمی‌توانند انجام دهند.

نکته مهم در مورد شکل دادن فرهنگ سازمانی این است که قطعا سازمان به خصوصی،‌ یک فرهنگ سازمانی منحصر به فرد برای خودش دارد. اگر شما سعی کنید که به صورت فعالانه و با رفتارهای خودتان و تبیین یک سری قوانین به فرهنگ سازمانی واحدتان جهت دهید، می‌توانید انتظار داشته باشید که مولفه‌های فرهنگ سازمانی مدنظر شما پیاده سازی می‌شود. در غیر این صورت سازمان شما دستخوش تغییرات رفتاری و فرهنگی خاصی می‌شود که تحت تاثیر کارکنان، ارباب رجوع‌ها و…. ایجاد می‌شود. این درست به مانند یک سیل برانداز می‌ماند که ممکن است در ابتدا قدرت تخریب‌گری آن به نظر شما نرسد؛ اما درنهایت تاثیر مخرب خودش را خواهد گذاشت. 

بیشتر بخوانید: منظور از روش تجزیه و تحلیل swot چیست؟ | آشنایی با ماتریس swot

برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی

چند مورد از ابهامات مهمی که درمورد تفاوت‌های فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی به وجود می‌آید، به صورت مقابل هستند. مثلا اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟ رفتار سازمانی چیست؟ چه تفاوتی بین این دو مقوله وجود دارد؟ و…. در نگاه اول شاید این مباحث تا حدی شبیه به یکدیگر به نظر برسند؛ اما تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی فراتر از این‌ها است. به صورت خلاصه می‌توان تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی را به صورت مقابل بیان کرد: فرهنگ سازمانی در برگیرنده مجموعه‌ای از ابزار و شیوه‌های عملکردی افراد مختلف یک سازمان است که رفتار سازمانی تنها بخشی از آن را تشکیل می‌دهد. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی اشاره خواهیم کرد.

برقراری ارتباط درست با افراد

قطعا یکی از مهم‌ترین و ابتدایی ترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی مورد نیاز، برقرار ارتباط درست با افراد است. این ابزار از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که شما برای انتقال مفاهیم و ارزش‌هایی که مدنظر دارید، ابتدا باید بتوانید ارتباط صحیح و اثرگذاری با دیگران برقرار کنید. منظور از دیگران در اینجا می‌تواند افراد حقیقی و حقوقی مختلفی باشد. در غیر این صورت فرهنگ سازمانی مدنظر شما در مرحله فکر می‌ماند و هرگز به مرحله‌ای نمی‌رسد که بخواهد توسط افراد مختلف سازمان مربوطه  پیاده سازی بشود.

شفاف بودن

یکی دیگر از مواردی که در تعریف فرهنگ سازمانی از اهمیت زیادی برخوردار است، مقوله شفاف بودن است. منظور از شفاف بودن ارزیابی و ترسیم دقیق انتظارات است. درواقع شما باید توجه داشته باشید که فارغ از جایگاهی دارید، انتظارات خود را چه درمورد کارفرما و چه درمورد کارکنان، به صورت دقیق بیان کنید تا شبهه‌ای در این مورد وجود نداشته باشد. شفاف بودن کمک می‌کند که سطوح فرهنگ سازمانی به بهترین شکل ممکن در واحد مربوطه اجرا بشود.

شناسایی افراد و تشویق آن‌ها

یکی دیگر از مولفه‌های فرهنگ سازمانی تحت عنوان شناسی افراد است که معمولا با فاکتور تشویق افراد بیان می‌شود. شما باید هوشیار باشید و سعی کنید کارمندان خود را بشناسید.‌ منظور از شناختن تنها دانستن نام آن‌ها نیست. شما باید سعی کنید تا در حین کار، خصوصیات مختلف این افراد را به خاطر بسپارید تا بتوانید از روی این شناخت‌‌ها نتیجه گیری به عمل بیاورید. نتیجه گیری شما هم باید مبنای تشویقی داشته باشد. این تشویق می‌تواند بسته به بودجه و امکانات سامانه به روش‌های مختلفی انجام شود.

توجه کنید که سیاست تشویق نباید حذف شود؛ این کار حتی می‌تواند در سطح ذکر‌ کردن اسم کارمند مورد نظر در جلسات هم باشد. ‌تشویق کردن در انواع فرهنگ سازمانی باعث می‌شود که فرهنگ مورد نظر شما خیلی سریع‌تر‌ در بین افراد اجرایی شود. موارد زیادی را در توضیح تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی می‌تواند گفت که در این قسمت به سه مورد از مهم‌ترین آن‌ها اشاره شد. در ادامه انواع فرهنگ سازمانی را معرفی می‌کنیم.

معرفی انواع مختلف فرهنگ سازمانی

تا اینجا به سوالات مختلفی ازجمله رفتار سازمانی (Organizational Behaviour) چیست، تعریف رفتار سازمانی شامل چه مواردی می‌شود و… اشاره کردیم. در تعریف فرهنگ سازمانی اشاره کردیم که سطوح فرهنگ سازمانی شامل موارد مختلفی می‌شود. فرهنگ سازمانی خود یک‌ زیر مجموعه از کنش‌های فرهنگی انسان‌ها به شمار می‌آید. برای توضیح بهتر تعریف رفتار سازمانی، این مقوله به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شود. در ادامه چند مورد از مهم‌ترین انواع فرهنگ سازمانی را ذکر‌ کرده‌ایم. 

فرهنگ ادهوکراسی (Adhocracy)

یکی‌ از جدیدترین انواع فرهنگ سازمانی، ادهوکراسی نام دارد. ممکن است در نگاه اول نام آن ما آشنا بنظر برسد.‌ ادهوکراسی برگرفته از Ad_hoc و به معنی بداهه بودن و بداهگی است. می‌توان گفت که ادهوکراسی دقیقا نقطه مقابل فرهنگ بوروکراسی است. منظور از فرهنگ بوروکراسی شیوه‌ای مبتنی بر دیوان سالاری و کاغذ بازی است.‌ در نقطه مقابل آن هم می‌توان فرهنگ ادهوکراسی را گفت که نوآورانه درنظر گرفته می‌شود.

در فرهنگ ادهوکراسی شما خیلی در قید و بند کاغذ بازی‌ها و رعایت قوانین قرار نمی‌گیرید. امروزه بسیاری از سازمان‌ها به این سمت پیش می‌روند. یکی از فواید مهم ادهوکراسی در انواع فرهنگ سازمانی، انجام کارها با سرعت بسیار بیشتر است. ویژگی این نوع از فرهنگ سازمانی انعطاف زیاد آن است؛ به طوریکه شرکت بزرگی مانند اپل و انواع واحد‌های کوچک‌ و استارتاپ‌های تازه کار می‌توانند از فرهنگ ادهوکراسی استفاده کنند.‌

فرهنگ بازاری (Market Culture)

یکی دیگر از مواردی که در تعریف تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی بیان می‌شود، فرهنگ‌ بازاری است. فرهنگ بازاری حتی پیش از زمانی که بخواهد به صورت تخصصی تعریف بشود، در سازمان‌های مختلف قابلیت اجرایی داشته و یکی از قدیمی‌ترین انواع فرهنگ سازمانی است. در تعریف کوتاه می‌توان گفت که فرهنگ بازاری بیشتر مبتنی بر نتیجه عمل می‌کند. در تعریف رفتار سازمانی بر پایه فرهنگ سازمانی می‌توان گفت که فضا بشدت رقابتی خواهد بود و نتیجه گرایی در بالاترین حد خودش قرار دارد. مدیران این سازمان‌ها معمولا افراد سخت کوشی هستند که به پیاده سازی مولفه‌های سازمانی درجهت پیاده سازی قوانین و ایجاد ایده‌آل ترین شرایط، اهمیت می‌دهند.

فرهنگ سلسله مراتبی (Hierarchy Culture)

یکی دیگر از انواع فرهنگ سازمانی، فرهنگ سلسله مراتبی است. در واقع می‌توان اینطور گفت که تعریف فرهنگ سلسله مراتبی تنها یکی از تعاریفی است که می‌توان در پاسخ به سوال فرهنگ سازمانی چیست، ارائه داد. این نوع از فرهنگ سازمانی روی انجام مرحله به مرحله و‌ صحیح کارها تاکید زیادی دارد. مدیران این واحدها افراد بشدت قانونمند و منظمی هستند و منظم بودن و رعایت تمامی سلسله مراتب مربوط به انجام کارها برای آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از انواع مولفه‌های فرهنگ سازمانی در نوع سلسله مراتبی، این است که در این سازمان‌ها از خلاقیت‌ها و‌نواورری‌ها لاقل در روند انجام کارها چندان استقبال نمی‌شود. اگر در چنین واحدهایی کار می‌کنید، ممکن است در قبال راهکار جدید شما ابتدا کمی گارد وجود داشته باشد؛ پس اگر در این واحد‌ها کار می‌کنید، آمادگی مواجهه با چنین شرایطی را داشته باشید.

فرهنگ قبیله‌ای (Clan Culture)

یکی دیگر از موارد تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی فرهنگ قبیله‌ای است. مولفه‌های فرهنگ سازمانی فروان هستند و بسته به واحدهای مورد نظر تعریف می‌شوند. یکی از فراگیرترین انواع فرهنگ سازمانی هم مربوط به نوع قبلیه‌ای است. این تعریف بیشتر مختص به سازمان‌های است که در آن‌ها افراد به صورت گروه گروه دسته بندی می‌شوند. معمولا اکثر واحدهایی که به صورت خانوادگی اداره می‌شوند، از فرهنگ قبلیه‌ای پیروی می‌کنند. ویژگی فرهنگ قبیله‌ای در داشتن فضای حمایتگر و به دور از تنشی است که در آن افراد تازه کار می‌توانند رشد خوبی داشته باشند؛ چون از سمت افراد دیگر گروه حمایت می‌شوند.

البته انواع فرهنگ سازمانی وجود دارند و تنها به این چهار مورد محدود نمی‌شود. محققان در تقسیم بندی های مختلف، دسته بندی‌های‌ بیشتری‌ را برای معرفی انواع فرهنگ سازمانی ارائه داده‌اند. در دسته بندی های متفاوتی که توسط موسسه‌های بین المللی وجود دارند، مولفه‌های فرهنگ سازمانی در 5 گروه قرار داده شده است. در دسته بندی‌های ریزتر، انواع فرهنگ سازمانی در گروه‌های 8 و حتی 11 تایی تعریف می‌شوند. شناختن انواع فرهنگ سازمانی و تعمیم آن به واحد شما، کمک می‌کند که بتوانید واحد خود را بشناسید، نقاط ضعف و قوت آن را بهتر درک کنید و بتوانید مطابق انتظارات تغییراتی در سازمانتان پدید بیاورید و فرهنگ سازمانی آن را به طرز بهتری شکل دهید.

بیشتر بخوانید: مدیریت تیم هیبرید

معرفی انواع سطوح فرهنگ سازمانی

تا اینجا به درمورد موضوعات مهمی مثل اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟ تعریف فرهنگ سازمانی از دیدگاه‌های مختلف، تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی،‌ پاسخ دادن به سوالاتی مثل اینکه رفتار سازمانی چیست، تعریف  رفتار سازمانی و..‌ صحبت کردیم. باید بدانید که مولفه‌های فرهنگ سازمانی یکی از مهم‌ترین مواردی هستند که در مقوله تعاملات انسانی در واحد‌های مختلف بررسی می‌شوند. نکته مورد توجه در این مورد این است که طی تحقیقات صورت گرفته روی واحد‌های مختلف، نتایج نسبتا واحدی مبنی بر سطوح مختلفی که باعث شکل‌ گیری فرهنگ سازمانی می‌شوند، بدست آمده است. 

البته باید توجه داشت که برخی فاکتورها، به واسطه فرهنگ، اقلیم، زبان بدن و… در کشورها و مناطق مختلف متفاوت هستند. مثلا در برخی کشورهای آسیای شرقی نگاه نکردن به مخاطب هنگام صحبت کردن یک توهین بسیار بزرگ به شمار می‌آید. در کل مواردی که در ادامه یاد می‌شوند، پرکاربردترین و شایع‌ترین موارد تشکیل دهنده سطوح فرهنگ سازمانی یا همان Organizational Culture هستند که در جوامع فرهنگ شناسی مختلف، به عنوان تعریف رفتار سازمانی، به آن‌ها اشاره می‌شوند.  

ثبات مالی

یکی فراگیرترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی، ثبات مالی است که باعث شکل گیری کنش‌ها و رفتارهای بسیاری می‌شود. مهم نیست که شما در چه جایگاه شغلی قرار دارید، ثبات مالی یکی از مهم‌ترین نیازهایی است که رفاه شما را تامین می‌کند و می‌توان گفت یکی از سه هدف اصلی صد در صد افراد از کارکردن، افزایش ثبات مالی و بدست آوردن رفاه از این طریق است. شما باید بتوانید به تناسب اختیارات و منابع محدودی که دارد، یک قلمروی ثبات مالی هرچند کوچک، برای کارکنان خود درنظر بگیرید.

روابط هماهنگ

روابط هماهنگ در تعریف رفتار سازمانی از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مواردی که به عنوان پایه‌های اساسی در تعریف فرهنگ سازمانی شرح داده می‌شود، هماهنگی در روابط است. منظور از هماهنگی در روابط تمامی کنش‌هایی است که بین اعضای مختلف یک سازمان ایجاد می‌شود تا عملکرد صحیحی داشته باشند. با وجود تکنولوژی و نرم افزارهای مختلف، هماهنگی در روابط هم بشدت افزایش پیدا می‌کند. یک نظام قانونمند صحیح و منسجم کاری که معمولا توسط مدیریت تبیین می‌شود، می‌تواند تا حد زیادی روابط هماهنگ بین یک سازمان را مرتب کند. البته این مقوله تا حدی وابسته به امکاناتی مثل سیستم‌های کاری پیشرفته، پیام‌رسان‌ها، سرعت اینترنت و… هم می‌شود. 

عملکرد عالی

قطعا یکی از مهم‌ترین اهدافی که در بستر سطوح فرهنگ سازمانی دنبال می‌شود، عملکرد عالی سازمان است. عملکرد سازمان با بیشترین راندمان باعث می‌شود که شما بتوانید به اهداف دیگری از جمله ثبات مالی و… هم برسید. یکی از مواردی که در توضیح تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی (Organizational Behaviour) استفاده می‌شود، چگونگی رسیدن به عملکرد عالی در سازمان است. عملکرد عالی یک تعریف کلی برای نشان دادن استفاده از حداکثر پتانسل‌های یک سازمان برای رسیدن به بالاترین راندمان و در نتیجه برند سازی برای سازمان شما است.

تجدید مداوم و یادگیری

در انواع فرهنگ سازمانی موارد زیادی حائز اهمیت هستند که یکی از آن‌ها تحت عنوان تجدید مداوم و یادگیری مطرح می‌شود. تجدید مداوم و یادگیری به موضوعات مختلفی اشاره دارد. شرکت مایکروسافت که یکی از بزرگترین شرکت‌های حال حاضر دنیا است، بارها در فرهنگ سازمانی خود تجدید نظر کرده و آن را به روز رسانی کرده است. یکی از جدیدترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی در این شرکت، ترسیم یک جایگاه بالا برای یادگیری است. به روز بودن کارمندان، آگاهی از روش‌های جدید و..‌ باعث می‌شود که سازمان شما همواره به سمت پیشرفت حرکت کند. شما می‌توانید از طریق فاکتور تجدید مداوم و یادگیری، فرایند شناسایی و تشویق کارمندان را هم به شکل کارآمدتری انجام دهید.

ارزش‌ها و موضوعات

در تعریف اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟ به این مقوله اشاره کردیم که مشخص کردن انتظارات و اهداف سازمان برای کارکنان می‌تواند هدایت کننده باشد. اینکه شما به صورت مشخص درمورد ارزش‌ها و‌موضوعاتی که مدنظر دارید برای کارکنان صحبت کنید، کمک می‌کند که مولفه شفاف بودن را اجرا کنید و در تتیجه کارمندان شما به صورت کاربردی‌تری وظایف خود را انجام دهند. البته شفاف بودن بدین معنا نیست که اسرار پنهانی شرکت را هم با دیگران در میان بگذارید. منظور از اسرار، تکنیک‌ها و استراتژی‌هایی هستند که اگر رقبای شما از آن‌ها مطلع شوند، می‌تواند روی روند کاری شما تاثیر منفی بگذارد. مهم‌ترین اصل شفاف بودن به توضیح دقیق انتظارات شما از کارمندان مربوط می‌شود.

خدمت به بشریت و آینده

خیلی از واحدها هستند که برای پیشرفت سریع‌تر و ارزان‌تر، فاکتورهای توسعه پایدار را زیر پا می‌گذارند. تحقیقات نشان داده است که پیشرفت شرکت‌هایی که به مولفه‌های فرهنگ سازمانی (Org Culture) در بخش خدمت به بشریت و آینده احترام می‌گذارند و آن‌ها را رعایت می‌کنند، می‌توانند شرایط با ثبات‌تری را تجربه کنند. می‌توان گفت درحال حاضر فارغ از تعریف رفتار سازمانی، جامعه به سمت رعایت فاکتورهای توسعه پایدار مثل احترام به محیط زیست، حیوانات، جلوگیری از گرمایش کره زمین و… می‌رود‌. طبیعتا سازمانی که بتواند این موارد را بهتر رعایت کند، یک برند پایدارتر خواهد بود. 

ارزش‌های رفتاری

یکی دیگر از موارد مهم در تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتاری، ارزش‌های رفتاری است. مهم نیست که شما از چه خرده فرهنگ‌هایی تبعیت می‌کنید. مواردی مثل احترام به مشتری، وقت شناسی، مسئولیت پذیری، دلسوز بودن در مسائل کاری و… از جمله ارزش‌های رفتاری مهمی هستند که در تمامی جوامع به آن‌ها احترام گذاشته می‌شود. اگر ارزش رفتاری خاصی مثل بلند شدن زیر پای مشتری، بایگانی صحیح اطلاعات و… برای شما مهم است، می‌توانید در عین شفاف بودن هنگام استخدام و بستن قرار داد کاری، روی این موارد تاکید بیشتری داشته باشید تا از سردرگمی کارکنان جلوگیری کنید. با این روش شما نشان می‌دهید که از سیاست شناسایی افراد و تشویق آن‌ها بهره می‌گیرید و همزمان ارزش‌های رفتاری را هم محترم می‌شمارید. 

بیشتر بخوانید: شرایط استخدام معلولین و افراد توانیاب در سازمان ها چگونه است؟

10 ویژگی فرهنگ سازمانی

باید بدانیم که تعاریف مختلفی که توسط موسسات بین المللی ارائه شده‌اند، معانی و تعاریف مختلفی در باب تعریف فرهنگ سازمانی به نگارش درآمده است. در این قسمت تنها به 10 مورد از مهم‌ترین ویژگی‌های فرهنگ سازمانی اشاره می‌کنیم که اجرایی کردن آن‌ها نسبت به دیگر فاکتورها از اهمیت بیشتری برخوردار است. 

1) استقلال فردی

از مهم‌ترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی استقلال فردی است. البته شرایط مشاغل مختلف به نسبت متفاوت است اما در هر واحدی می‌توان یک مدیر از استقلال فردی را برای کارکنان درنظر گرفت. درواقع یک حاشیه امن باید برای هر شخصی در نظر گرفته بشود تا بتواند کمی در شیوه انجام کارها نوآوری داشته باشد؛ چرا که افراد با یکدیگر متفاوت هستند. طبیعی است که استقلال فردی نباید باعث زیر سوال رفتن کیفیت کار شود.

2) تحمل پذیری 

یکی از شاخص‌های در انواع فرهنگ سازمانی کاربرد دارد، شاخص تحمل پذیری است. تحمل پذیری باعث می‌شود تا در تنگ‌نا‌ های سخت کارکنان بتوانند فرهنگ سازمانی مورد نظر شما را که منجر به پیشرفت سازمان می‌شود حفظ کنند. بدون تحمل پذیری، سطوح فرهنگ سازمانی در مشکلات اقتصادی، شرایط سخت سیاسی، پولی و… مستعد فروپاشی خواهد بود. 

3) انسان گرایی

انسان گرایی هم یکی دیگر از موارد مهمی است که می‌تواند روی تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی تاثیرگذار باشد. معمولا انسان گرایی فاکتوری است که ابتدا باید از شما مدیریت مورد توجه قرار بگیرد. نتیجه انسان گرایی به وجود آمدن حس رفاه و امنیت بیشتر در محیط کار است. این مورد حتی می‌تواند روی مراجعه بیشتر مشتری‌ها و افراد مختلف به سازمان شما هم تاثیرگذار باشد. 

4) تهاجمی بودن 

تهاجمی بودن یکی از سطوح فرهنگ سازمانی است که اجتناب ناپذیر است. منظور از تهاجمی بودن قرار گرفتن افراد در شرایط پر استرس و تنش‌ زایی است که می‌تواند باعث بروز بحث و درگیری بین کارکنان و حتی مشتری‌ها و… بشود. تهاجمی بودن مولفه‌ای است که معمولا در هنگام آغاز بکار یک کارمند جدید، هنگام ورود مواد اولیه و یا ارسال محصولات، زمان تعدیل نیرو و یا در زمان‌های که با حجم زیادی از کارها و سفارشات مواجه هستید، می‌تواند اتفاق بیفتد. هنگام مواجهه به چنین افرادی مهم‌ترین چیز حفظ آرامش شما است تا بتوانید بدون آسیب رسیدن به پرستیژ کاری خودتان، هرچه سریعتر موضوع را خاتمه دهید. 

5) هویت

پنجمین ویژگی مهم در تعریف فرهنگ سازمانی، هویت است. منظور از هویت تمامی عوامل منحصر به فردی است که خصوصیت کارکنان شما را تشکیل می‌دهد که باعث می‌شود موقعیت‌هایی که شکل می‌گیرند، با یکدیگر متفاوت باشند. منظور از هویت در تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی خصلت‌های کاری، وظایف محوله و موارد ریز و درشتی کاری هستند که منجر به ایجاد هویت منحصر به فرد کاری برای یک کارمند می‌شود.

بیشتر بخوانید: کار عمیق (Deep Work) چیست و چه تفاوتی با کار سطحی دارد؟  

6) ثبات

قاعدتا شرایط مختلف سیاسی، اقتصادی، تحصیلی، فرهنگی و… روی سازمان شما تاثیر گذار است و شاید نتوان ثبات را به معنای صد در صد در یک واحد پیاده کرد؛ چرا که واحدهای مختلف یه عنوان سازمان‌های پویایی درنظر گرفته می‌شوند که خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر عوامل مختلف قرار می‌گیرند. همچنین منابع و شرایط هر واحد هم با واحد مشابهش می‌تواند متفاوت باشد. منظور از مقوله  ثبات در انواع فرهنگ سازمانی، ایجاد یک فضای نسبتا با ثبات در حیطه اختیارات شما و‌بسته به شرایطی که دارید، است.

7) الگوهای ارتباطی

گفتیم که برقراری ارتباط درست با افراد یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که در شکل دادن صحیح فرهنگ‌ سازمانی می‌تواند موثر باشد.  در همین راستا، تبیین الگوهای ارتباطی صحیحی که طبق آن‌ها برقراری ارتباط درست با افراد شکل بگیرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. شما می‌توانید از پیام‌رسان‌های قوی ازجمله  تلگرام برای ایجاد هماهنگی بیشتر بین اعضای واحد خود کمک‌ بگیرید. اگر انجام مواردی مثل جدید در کار، شوخی بیش از حد، برگزاری جشن در محل کار و… برای شما مهم است، در راستای شفاف بودن، سعی کنید تمامی این موارد را برای اعضای سازمان خود توضیح دهید.

8) گرایش به کار تیمی

قطعا گرایش به کار تیمی یکی از ابتدایی ترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی است. این ویژگی در مقابل فردگرایی قرار می‌یگرد. معمولا فرد گرایی باعث افزایش خطاها، ایجاد جو متشنج و تهاجمی، و افت هماهنگی و کیفیت کار می‌شود. 

9) نتیجه گرایی

نتیجه گرایی مثل یک چاقوی دو لبه عمل می‌کند. اگر نتیجه گرایی حتی در فرهنگ بازاری که توضیح داده شد بیش از حد باشد، می‌تواند آسیب زننده باشد. در سمت مقابل اگر سازمان شما در انواع ارگان‌هایی باشد که نتیجه گرایی از اهمیت لازم در آن‌ها برم دار نباشد، می‌تواند باعث به وجود آمدن هرج‌ و مرج و بی‌نظمی در انجام کارها بشود. ذکر‌ مهم بودن نتیجه کار در عین شفاف بودن و رعایت استقلال فردی برای کارکنان می‌تواند مفید واقع شود. 

10) ریسک پذیری

هر سازمانی، فارغ از اینکه در کدام دسته از انواع فرهنگ سازمانی طبقه بندی می‌شود، باید بتواند سطحی از ریسک پذیری   را در فرهنگ سازمانی مربوطه پیاده سازی کند. پویایی یک سازمان تا حد زیادی به سطح ریسک پذیر آن باز می‌کرد. خطر پذیری و‌ محاسبه  راهکارهای مختلف یکی از مهم‌ترین مولفه‌های فرهنگ سازمانی به حساب می‌آید. البته خود موضوع ریسک پذیری در کسب و‌کار موضوع بشدت مهمی است و باید پیش از انتخاب این استراتژی، مطالعات لازم را به عمل بیاورید. 

معرفی دو کتاب مهم در حوزه فرهنگ سازمانی

درحال حاضر و باتوجه به روند رو به رشد واحدهایی که از اهمیت فرهنگ سازمانی مطلع می‌شوند، کتاب‌های فراوانی به رشته تحریر درآمده اند که مطالعه آن‌ها برای بهره گیری از تجارب مدیران موفق این حوزه ضروری است. شما با مطالعه این کتاب‌ها به بینش صحیحی درمورد موضوعات مختلف تعریف رفتار سازمانی می‌رسید. اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟ تعریف فرهنگ سازمانی در جوامع بین المللی، مولفه‌های فرهنگ سازمانی، سطوح فرهنگ سازمانی (Organizational Culture) کدام‌ها هستند و… ازجمله مفاهیمی هستند که در این کتاب‌ها به خوبی توضیح داده شده‌اند. در ادامه دو مورد از مفیدترین کتاب‌های موجود در حوزه فرهنگ سازمانی را معرفی کرده‌ایم. 

کتاب مبانی رفتار سازمانی اثر استیفن پی. رابینز

اولین مورد کتاب مدیریت رفتاری نوشته رابینز است که یک کتاب انگلیسی است و در سطح بین المللی ترجمه شده است. این کتاب به صورت خلاصه به معرفی‌ مهم‌ترین نکاتی که باید برای ایجاد یک فرهنگ سازمانی صحیح از آن استفاده کنید، می‌پردازد. می‌توان گفت که مهم‌ترین استانداردهایی که به صورت جهانی برای ایجاد یک فرهنگ سازمانی هدفمند و پایدار مورد نیاز است، در کتاب رابینز ذکر شده است. نقطه قوت دیگر این کتاب توضیح مفاهیم مهمی مثل انواع فرهنگ سازمانی بر اساس مثال‌ها و عباراتی است که با زبان ساده بیان شده‌اند تا برای عموم مردم قابل درک باشند. این کتاب از مقبولیت بالایی برخودار است؛ به طوریکه بسیاری از دانشگاه‌های سراسر جهان برای توضیح اینکه فرهنگ سازمانی چیست و تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی چیست، این کتاب را به دانشجویان توصیه می‌کنند و حتی آن را تدریس می‌کنند.

این کتاب فرهنگ سازمانی را در سه حوزه مختلف فرد، گروه و سیستم سازمانی تشریح می‌کند.‌هر سه این زمینه‌ها مهم هستند چرا که فرد تشکیل دهنده گروه، و گروه تشکیل دهنده انواع فرهنگ سازمانی است.  در این کتاب به انواع نگرش‌ها و ادراکات فردی، مدل‌های شخصیتی ازجمله مدل MBTI و کاربرد آن در فرهنگ سازمانی و… اشاره شده است. همچنین درمورد گروه و سیستم سازمانی هم به ترتیب به مفاهیمی مثل کار تیمی، اهمیت مذاکره و سایت‌های مورد نیاز برای مدیریت یک سازمان در سایه موضوعات مهم فرهنگ سازمانی، رهبری، چالش‌های پیش رو در شکل گیری ارتباطات و فرهنگ سازمانی مورد نظر و… اشاره شده است. ترجمه‌های مختلفی برای این کتاب وجود دارد که می‌توانید بسته به انتخاب خود یکی را تهیه کنید.

کتاب فرهنگ سازمانی روابط انسانی و ارتباط درون سازمانی محمد امین کشاورز

کتاب دیگری که می‌خواهیم در زمینه تعریف فرهنگ سازمانی معرفی کنیم، یک کتاب فارسی نوشته محمد امین کشاورز و کاظم امینی است. این کتاب هم نثر روانی دارد و به موضوعات مهمی ازجمله مشارکتی که همه اعضا باید در حیطه مفاهیم فرهنگ سازمانی داشته باشند، اشاره دارد. در این کتاب ابتدا به مفاهیمی مثل فرهنگ و ویژگی‌های آن، فرهنگ سازمانی و فرهنگ مشارکتی اشاره می‌شود و در فصل‌های بعدی هم موضوعاتی ازجمله مدیریت و ارتباطات درون سازمانی و فعالیت‌های مورد نیاز برای مدیریت منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

برای درک بهتر فرهنگ سازمانی کتاب‌های فوق را بخوانید

باتوجه به اهمیت موضوع فرهنگ سازمانی، کتاب‌های مختلفی در این باره منتشر شده اند. همان‌طور که گفتیم، برای درک بهتر مفهوم فرهنگ سازمانی، دو‌ کتاب فوق می‌تواند برای شما مفید واقع شود. البته کتاب‌های فارسی و انگلیسی دیگری هم منتظر شده است. مثلا فرهنگ و عدالت سازمانی، آشنایی با فرهنگ سازمانی و کاربرد آن‌ در علوم مدیریتی، بد رفتاری در سازمان‌ها تئوری تحقیق و مدیریت و… از دیگر کتاب‌های نوشته شده در این زمینه هستند. 

سوالات متداول پیرامون فرهنگ سازمانی

وظایف فرهنگ سازمانی چیست؟

یکی از پرتکرارترین سوالات درمورد فرهنگ سازمانی این است که چرا باید فرهنگ سازمانی را رعایت کنیم؟ چرا باید واحد خود را در قالب انواع فرهنگ سازمانی قرار دهیم؟ وظیفه فرهنگ سازمانی چیست و… همانطور که پیشتر اشاره کردیم، امروزه تقریبا تمامی واحد‌های کوچک و بزرگ سازمانی متفق القول هستند که وجود یک دانشنامه و منبعی که بتوان طبق آن چگونگی رفتار و کنش‌های انسانی را توضیح داد، مورد نیاز است. در تعریف فرهنگ سازمانی می‌توان گفت که مجموعه هنجارهایی که می‌توان طبق آن‌ها موارد رفتاری بین کارکنان را طبقه بندی کرد را، فرهنگ سازمانی می‌گویند. حوزه‌های تاثیر فرهنگ سازمانی زیاد است. در طبقه کلی می‌توان گفت که پیاده سازی مولفه‌های فرهنگ سازمانی روی افزایش فروش، موفقیت در برند سازی، بازاریابی، کاهش هزینه‌ها، اشتغال در محیط کم تنش و….  را باعث می‌شود.

بیشتر بخوانید: برندینگ چیست؟ چگونه برندسازی کنیم؟ 

فرهنگ سازمانی با دیگر فرهنگ‌ها چه تفاوتی دارد؟

امروزه باتوجه به گوناگونی اقلیم‌ها و‌جوامع مختلف انسانی، فرهنگ‌های متنوعی وجود دارند. اهمیت وجود فرهنگ های مختلف در به وجود آمدن خرده فرهنگ‌های متفاوت است. منظور از خرده فرهنگ یا Sub-Culture کنش‌های کوچکی است که دین، زبان، اقلیم، آب و هوا و…‌ در به وجود آمدن آن‌ها نقش دارند. اگر بخواهیم دقیق‌تر اشاره کنیم باید بگوییم که خرده فرهنگ‌ها باعث می‌شوند که در یک موقعیت یکسان و کاملا مشابه افراد واکنش‌های متفاوتی از خودشان بروز دهند. تفاوت فرهنگ سازمانی با دیگر فرهنگ‌ها در این است که فرهنگ سازمانی ترسیم‌گر بهترین رفتار و عکس العملی است که در موقعیت‌های مختلف کاری می‌توان از خود بروز داد.

چرا فرهنگ سازمانی اهمیت دارد؟

اگر به شما بگویند که هزار درخت را با یک تبر نه چندان تیز در ده ساعت می‌توانید قطع کنید و در مقابل پانصد درخت را می‌توانید با یک تبر تیز در دو ساعت قطع کنید، کدام را انتخاب می‌کنید؟ قطعا مورد دوم راحت‌تر و پر سودتر خواهد بود. فرهنگ سازمانی یک ابزار بسیار مهم است که چنین شرایطی را در کسب و کارهای مختلف ایجاد می‌کند. فرهنگ سازمانی یک ابزار مهم برای پیشرفت همه جانبه سازمان‌ها است. 

اهمیت تحقیقات محیطی در فرهنگ سازمانی

شاید برایتان جالب باشد بدانید که حدود 65% از کارکنان به صورت دانسته و ندانسته جذب سازمان‌هایی می‌شوند که در آن‌ها فرهنگ های سازمانی به بهترین شکل ممکن اجرا می‌شوند. تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی در این است که اگر رفتار سازمانی درست اجرا شود، فرهنگ سازمانی هم تا حد زیادی اصلاح خواهد شد.  از آنجا که فرهنگ سازمانی مثل عوامل پشت صحنه یک فیلم می‌ماند، ارزیابی عوامل تأثیرگذاری که به واسطه فرهنگ سازمانی ایجاد می‌شوند، بسیار سخت خواهد بود. به همین دلیل برای ارزیابی تاثیرات فرهنگ سازمانی، باید از تحقیقات محیطی در ابعاد مختلف بهره گرفت.

منظور از رفتار سازمانی چیست؟

منظور از رفتار سازمانی هرگونه کنش و رفتاری است که در چارچوب سطوح فرهنگ سازمانی و تعریف رفتار سازمانی اجرا می‌شود. معمولا این کنش‌ها مثبت هستند و باعث پیشرفت واحد شما خواهند شد. 

معرفی نقش منابع انسانی در فرهنگ سازمانی

می‌توان گفت که پایه انجام مولفه‌های فرهنگ سازمانی، منابع انسانی است. بدون کنش‌ها و رفتارهای منحصر به فرد انسان‌ها، فرهنگی وجود نداشت که یکی از شاخه‌های آن شامل فرهنگ سازمانی باشد. به همین دلیل ابعاد جمعیت، جامعه هدف، تعداد سازمان‌ها و…. همگی از نقش‌های منابع انسانی در زمینه تفاوت فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی (Organizational Behaviour) هستند.

جمع بندی 

در این مقاله سعی کردیم تا به سوالات اساسی و پرتکرار در مورد اینکه فرهنگ سازمانی چیست؟، تعریف فرهنگ سازمانی و توضیح مولفه‌های فرهنگ سازمانی و…. توضیحاتی را ارائه کنیم. فرهنگ سازمانی به مجموعه کنش‌ها و رفتارهایی می‌گویند که به دلیل ماهیت منحصر به فرد گونه انسان ایجاد می‌شود. اینکه رفتار سازمانی چیست، انواع فرهنگ سازمانی کدام‌ها هستند، تعریف فرهنگ سازمانی در جوامع بین المللی چیست از موضوعات مهم مطرح شده در رابطه با فرهنگ سازمانی است. نقش فرهنگ سازمانی در واحدهای کوچک و بزرگ و‌ فارغ از خرده فرهنگ‌های مناطق مختلف ثابت شده است. فرهنگ سازمانی می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی ازجمله اعتقادات، باورها، دین، اقلیم و… قرار بگیرد. به صورت کلی فرهنگ سازمانی به آن دسته از افکار، ایده‌ها، کنش‌ها و رفتارهایی می‌گویند که باعث ایجاد هماهنگی و درجهت منفی باعث ایجاد از هم گسیختگی ساختاری در یک سازمان می‌شود. تحقیقات ثابت کرده‌اند که درصورت پیاده سازی صحیح مولفه‌های فرهنگ سازمانی، برند سازی، موفقیت بیشتر واحد شما در زمینه‌های مختلف جذب کارمندان به روز، افزایش موفقیت‌های مالی، کاهش هزینه‌ها و… تضمین شده است.