حق ماموریت چیست و در قانون کار چگونه محاسبه می شود؟

در شرکت ها و سازمان هایی که نیروها برای خدمت به محلی خارج از محدوده شرکت فرستاده می شوند، حق ماموریت یکی از بخش های اصلی فیش حقوقی کارمندان است. نحوه محاسبه حق ماموریت در قانون کار با حقوق روزانه فرد متفاوت است و فرمول خود را دارد. بعلاوه ماموریت های کاری روزانه و ساعتی و نیز با هم متفاوت هستند. در ادامه به شما می گوییم حق ماموریت چیست،‌ چگونه محاسبه می شود و چه قوانینی دارد.

تعریف حق ماموریت در قانون کار

حق ماموریت چیست؟ ماموریت، سفر کاری است که یک نیرو برای انجام کارهای مربوط به شرکت در خارج از محدوده شرکت انجام می دهد. در این حالت به دستمزدی که کارفرما بابت فرستادن نیروها به محلی دور از شرکت پرداخت می کند، حق ماموریت می گویند. یک شرکت نیروهای خود را به دلایل زیادی به ماموریت می فرستد. بازدید و سرکشی، آموزش نیروهای مقیم، احداث شعبه جدید، دریافت آموزش از شعبه مرکزی بخشی از علل فرستادن نیروها به ماموریت هستند. 

اما ماموریت در قانون اداره کار شرایط خاص خود را دارد. ماموریت به مواردی گفته می شود که کارمند برای انجام وظایف 50 کیلومتر از محل شرکت دور شود و یا حداقل یک شب را در محل ماموریت بماند. اگر فاصله کمتر از 50 کیلومتر باشد و یا فرد شب در محل ماموریت اقامت نکند،‌ در این حالت شامل دریافت حق ماموریت نخواهد شد. 

وزارت کار طبق ماده 46، حق ماموریت در قانون کار را این گونه تعریف می کند:

“به کارگرانی که به موجب قرارداد یا موافقت بعدی به ماموریتهای خارج از محل خدمت اعزام می‌شوند فوق‌العاده ماموریت تعلق می‌گیرد.‌این فوق‌العاده نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگران باشد همچنین کارفرما مکلف است وسیله یا هزینه رفت و برگشت آنها را تامین نماید.

تبصره – ماموریت به موردی اطلاق می‌شود که کارگر برای انجام کار حداقل ۵۰ کیلومتر از محل کارگاه اصلی دور شود و یا ناگزیر باشد حداقل یک شب در محل ماموریت توقف نماید.”

تعریف حق ماموریت در قانون کار

انواع حق ماموریت در قانون کار

با توجه به میزان زمان،‌ منطقه ماموریت و فاصله از محل کار، حق ماموریت ها را می توان به سه دسته اصلی تقسیم بندی کرد:

حق ماموریت روزانه 

ماموریت های روزانه که شایع ترین نوع ماموریت هستند. در این ماموریت ها کارگر باید حداقل 50 کیلومتر از محل کار خود دور شده باشد و یا شب را در مقصد اقامت داشته باشد. در این حالت به او فوق العاده ماموریت تعلق می گیرد. هزینه های رفت و آمد به محل ماموریت روزانه طبق قانون بر عهده کارفرما است. 

بیشتر بخوانید: شیفت شب یا شب کاری در قانون کار چیست؟

حق ماموریت ساعتی

ماموریت های ساعتی، در واقع ماموریت هایی هستند که در آن کارگر طی ساعات روز برای انجام امور محوله از محل شرکت خارج می شود. این ماموریت ها به دلیل کم بودن فاصله و انجام در ساعات کاری، شامل پرداخت حق ماموریت نمی شود. هر چند اگر کارگر در ساعات غیرکاری به ماموریت های ساعتی برود، شامل پرداخت اضافه کاری می گردد. هزینه های رفت و آمد ماموریت های ساعتی نیز بر عهده کارفرما است و یک سامانه حضور و غیاب آنلاین عهده دار انجام این امور است. 

حق ماموریت خارج از کشور

ماموریت های خارج از کشور، یکی از پرهزینه ترین و مهم ترین ماموریت ها هستند. هزینه های جاری این ماموریت ها مانند هزینه اقامت، خوراک، بلیط رفت و برگشت و عوارض خروج از کشور همگی توسط کارفرما پرداخت می شوند. البته درباره نحوه پرداخت حق ماموریت و هزینه ها در ماده 54 قانون کار صحبتی نشده است. بنابراین بهتر است در صورتی که درباره هزینه ها در قرارداد کاری خود صحبت نکرده اید قبل از انجام ماموریت حتما درباره نحوه پرداخت ها با کارفرما توافق کنید.

انواع حق ماموریت در قانون کار

فرمول محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت در سال 1402 چگونه است؟

طبق ماده 46 قانون کار، فوق العاده ماموریت نباید کمتر از مزد ثابت و یا مزد روزانه مبنای فرد باشد. بعلاوه هزینه های رفت و برگشت نیز باید توسط شرکت پرداخت شود. این قانون کلی حق ماموریت در قانون کار است اما باید بدانید که مبلغ مشخصی برای حق ماموریت ها در نظر گرفته نشده و فرمول خاصی برای محاسبه حق ماموریت وجود ندارد.

فرمول محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت حداقل به صورت حقوق و مزایای هر روز از ماموریت معادل یک بیستم الی یک پنجاهم اعتبار مصوب قابل پرداخت است. اما اگر نیرو توقف شبانه در محل نداشته باشد، تنها 50 درصد این میزان پرداخت می شود. 

نحوه محاسبه حق ماموریت با مثال

محاسبه حق ماموریت به توافق کارمند و شرکت در زمان عقد قرارداد بستگی دارد. اما حداقل میزان حق ماموریت از ضرب تعداد روزهای ماموریت در حقوق ثابت یا مبنای مزد ماهانه تقسیم بر 30 روز کاری به دست می آید. در سال 1402 حداقل میزان ماموریت طبق میزان حقوق روزانه تعیین شده توسط قانون اداره کار تعیین می شود. 

دقت داشته باشید که وظیفه پرداخت هزینه های ایاب و ذهاب تمام بر عهده شرکت یا کارفرما است. بدین ترتیب که کارفرما می تواند یک وسیله نقلیه مطمئن برای رفت و آمد در اختیار نیروی خود قرار دهد و یا هزینه های رفت و آمد را تمام و کمال به نیرو پرداخت کند. این هزینه ها نیز باید در هنگام محاسبه حق ماموریت در نظر گرفته شود. 

حق ماموریت = مزد مبنای روزانه × تعداد روزهای ماموریت

فرمول محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت در سال 1402 چگونه است؟

نرم افزار محاسبه حق ماموریت

محاسبه صحیح حق ماموریت، یکی از دغدغه های بزرگ کارمندان و مدیران است. کارمندی که به ماموریت رفته نگران دریافت نکردن تمام حق خود است و از طرفی مدیران نیز دل نگران محاسبه صحیح و هدر رفت بودجه شرکت هستند. همان طور که گفته شد، حق ماموریت در هر سازمان متناسب با آیین نامه سازمانی و توافقی که با کارمندان شده، تعیین می گردد.

 نرم افزار محاسبه حق ماموریت کسرا که با نام سامانه مرخصی و ماموریت شناخته می شود. این نرم افزار میزان فوق العاده ماموریت هر نیرو را به صورت دقیق و بدون خطا براساس هزینه ها، زمان سپری شده در ماموریت و آیین نامه شرکت درباره میزان فوق العاده ماموریت محاسبه کرده و در فیش حقوق فرد نمایش می دهد. 

ثبت ماموریت و محاسبه حق ماموریت با استفاده از نرم افزار ماموریت و مرخصی کسرا

به منظور محاسبه حق ماموریت، در مرحله اول نیاز است تا درخواست ماموریت در نرم افزار ماموریت و مرخصی ثبت و حکم آن طبق روال آیین نامه صادر شود. در کنار ثبت درخواست ماموریت می توان درخواست های جانبی آن و ویژگی های هر ماموریت را نیز ثبت کرد:

• فرم هایی برای مشخص کردن نوع ماموریت و سازمان
• فیلدهای اختصاصی برای ثبت نوع پروژه و شماره قرارداد مربوط به ماموریت 
• ثبت ماموریت های چند مقصده 
• ثبت درخواست بلیط، ماشین،‌ اسکان، تغذیه و بودجه 

بعد از تایید نهایی ماموریت تویز مدیران، کارگر مامورین کاری خود را شروع می کند. پس از پایان ماموریت به منظور ثبت نهایی و محاسبه هزینه ها و حق ماموریت، گزارش هزینه های انجام شده توسط نیرو، تعداد روزهای ماموریت، صورت جلسات و فاکتور هزینه ها توسط نیرو وارد سیستم شده و به تایید نهایی مدیر مربوطه می رسد. 

نرم افزار محاسبه حق ماموریت

محاسبه آنلاین حق ماموریت با نرم افزار ماموریت مرخصی کسرا

بعد از آن که هزینه ها و موارد لازم برای محاسبه آنلاین حق ماموریت در سیستم وارد و تایید شد، نرم افزار ماموریت و مسافرت کسرا با اتصال به سامانه کارگزینی و براساس حکم سازمانی هر فرد و آیین نامه سازمان به محاسبه حق ماموریت می پردازد. در این بخش نیز امکان مشاهده گزارش هزینه ها، حق ماموریت و قواعد محاسبه وجود دارد. 

اکسل محاسبه حق ماموریت روشی برای محاسبه حق ماموریت کارکنان

یک روش قدیمی برای محاسبه حق ماموریت افراد، استفاده از اکسل است. در این روش فرد با وارد کردن هزینه های اسکان، غذا، رفت و آمد و تعداد روزهای سپری شده در ماموریت به وسیله فرمول های اکسل به محاسبه حقوق و مزایا می پردازد. اما به این روش ایرادات بسیاری وارد است. مشکلاتی مانند عدم امکان تایید، به هم ریختن فرمول ها، ثبت دستی داده ها و خطا در ورود اطلاعات از جمله این موارد هستند. 

جمع بندی

در بسیاری از سازمان ها و شرکت ها، انجام ماموریت های ساعتی، روزانه و حتی خارج از کشور بخش مهمی از روال کار کارمندان هستند. محاسبه هزینه های هر ماموریت و فوق العاده ماموریت یک نیرو، بسیار امر مهم و حساسی است. حق ماموریت هر نیرو براساس توافق صورت گرفته با کارفرما و آیین نامه داخلی شرکت  تنظیم می شود.

 با بهره گیری از سامانه مرخصی و ماموریت کسرا، می توان به آسانی و بدون هیچ خطایی، حق ماموریت هر فرد را محاسبه و به فیش حقوق وی اضافه کرد. این سامان امکان شخصی سازی شرایط ماموریت و دستمزد آن را براساس آیین نامه های داخلی هر سازمان دارد. 

سوالات متداول پیرامون حق ماموریت

آیا حق ماموریت شامل اضافه کاری نیز می شود؟

قانون حق ماموریت، پیش بینی این درباره ساعات کار نیرو در حین ماموریت و نحوه پرداخت هزینه های ساعات کاری مازاد نکرده است. درباره هزینه های مربوط به کار نیرو در روزهای تعطیل رسمی و جمعه ها نیز در حق ماموریت در قانون کار صحبت نشده است. در واقع تمامی این هزینه ها و نحوه پرداخت آن ها در توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می شود و میزان ثابت و مشخصی ندارد. 

آیا کارگران مشمول تعطیلات هفتگی در ماموریت  می شوند؟

تمامی قوانینی که برای ساعات کار و تعطیلات پرسنل در قانون کار تعریف شده است، شامل حال نیروهایی که در حین ماموریت نیز هستند می شود. اما اگر کارگر در حین ماموریت، در روزهای تعطیل نیز کار کند، هزینه فوق العاده کاری در روزهای تعطیل نیز مطابق با قانون 59 اداره کار به آن تعلق می گیرد.

حق ماموریت های خارج از کشور چگونه محاسبه می شود؟

فوق العاده های مربوط به ماموریت های خارج از کشور به سه بخش هزینه غذا، اقامت و خق ماموریت تقسیم بندی می شود.در قانون اداره کار، درباره نحوه محاسبه حق ماموریت خارج از کشور صحبتی نشده است. به همین دلیل در صورتی که قصد رفتن به ماموریت خارج از کشور را دارید، قبل از رفتن درباره پوشش هزینه ها، حقوق دریافتی و مزایایی که در نظر دارید با کارفرمای خود صحبت کنید. 

بیشتر بخوانید: قانون کار چیست؟ | بررسی مهم ترین قوانین کار و تامین اجتماعی

سوالات متداول پیرامون حق ماموریت

آیا حق ماموریت شامل مالیات و بیمه می شود؟

حق ماموریت از مالیات و بیمه معاف است. به همین دلیل بهتر فیش حقوقی و اسناد مربوط به آن را داشته باشید تا در صورت بروز مشکل به مامورین مالیات در حین بازرسی و یا کارمندان بیمه ارائه دهید.

بیشتر بخوانید: منظور از مالیات حقوق و دستمزد چیست؟ | بررسی نکات مهم محاسبه مالیات بر درآمد 

حداکثر زمانی که یک نیرو را می توان به ماموریت فرستاد چقدر است؟

درباره زمان و بازه ماموریت، در ماده حق ماموریت در قانون اداره کار صحبتی نشده است. به همین دلیل مانند بسیاری موارد، این گزینه نیز با توافق بین کارگر و کارفرما مشخص می شود. نکته قابل توجه این است که اگر در قرارداد کاری درباره مدت زمان ماموریت ها توافقی انجام نگرفته باشد، کارفرما نمی تواند کارگر را برخلاف نظر وی به ماموریت بفرستد. 

آیا نیرو می تواند از رفتن به ماموریت خودداری کند؟

اگر در هنگام عقد قرارداد، صحبتی درباره ماموریت ها نشده باشد، کارفرما نمی تواند نیرو را به اجبار به ماموریت بفرستد. اما در صورتی که در قرارداد امضا شده درباره اضافه کار و میزان آن صحبت شده باشد اما کارگر از رفتن به ماموریت خودداری کند،‌ کار وی تخطی از وظایف تلقی شده و کارفرما می تواند با او برخورد نماید.

هزینه های غذا و اقامت در حین ماموریت به عهده کدام طرف است؟

هر چند درباره هزینه های رفت و آمد در ماده 54 اداره کار صحبت شده اما درباره هزینه های اقامت و غذا میزانی مشخص نشده است. این هزینه ها می تواند تمام توسط کارفرما تامین شده و یا طبق توافق بین طرفین تقسیم شود.